basın özetleri 19.03.25

Filelefteros gazetesinin ana haberi:

"Çıkmazdan Çıkış İçin Umut – Yıllarca Süren Hareketsizliğin Ardından Kıbrıs Konusunda Olumlu Mesajlar Geldi – Temmuz’da Yeni Toplantı, Temsilci Ataması ve Güven Artırıcı Önlemler"

Cenevre’de gerçekleşen üç saatlik gayri resmî toplantı, Kıbrıs meselesine kısmen hareketlilik kazandırmayı başardı. 5’li toplantının Temmuz ayında yeniden yapılması kararlaştırıldı, Tatar’ın gergin tavrına rağmen temsilci atanması konusunda uzlaşıldı ve altı güven artırıcı önlem üzerinde anlaşmaya varıldı.

Bundan sonraki adımların ötesinde, Cenevre görüşmeleri Avrupa Birliği’nden önemli bir müdahale getirdi, ayrıca Hristodulidis ile Fidan arasındaki iletişim kanalının açık kalmasını sağladı. Bu kanalın devam etmesi kritik bir unsur olarak görülüyor. Aynı zamanda Tatar’ın süreci çıkmaza sürükleme girişiminin başarısız olduğu değerlendiriliyor.

*

Haravgi gazetesinin ana haberi:

""İki Lider BM Genel Sekreterine Verdikleri Taahhütler Doğrultusunda Değerlendirilecek – Belirli Adımlar Atmayı Üstlendiler – Değerlendirme ve Temmuz Sonunda Yeni Beşli Toplantı"

BM Genel Sekreteri, özlü müzakerelerin yeniden başlatılması niyetlerini araştırmak üzere bir temsilci atıyor.

Güven Artırıcı Önlemler için girişimler: Dört sınır kapısı, mayın temizleme, gençlik komitesi, mezarlıkların restorasyonu, çevre…

Tufan Erhürman: Güven Artırıcı Önlemler hiçbir zaman kapsamlı çözümün alternatifi olarak görülmedi.

Habere göre “Cenevre’deki gayri resmî beşli toplantı, tıpkı Haravgi gazetesinin değerlendirmelerinde öncesinde yazmış olduğu gibi, özlü müzakerelerin yeniden başlamasını sağlamadı ancak müzakere sürecini yeniden başlatmak hedefiyle süreci canlı tutacak adımlar atıldı.

İkili görüşmelerin ve gayri resmî konferansın tamamlanmasının ardından, BM Genel Sekreteri António Guterres, “yeni bir atmosfer” oluştuğunu belirterek, süreci bir sonraki aşamaya hazırlamak için bir kişisel temsilci atanacağını duyurdu ve Temmuz sonunda yeni bir toplantı yapılacağını açıkladı.

Guterres, Kıbrıslı Rumlar ve Kıbrıslı Türklerin güvenliği ve refahı için taahhütte bulunduğunu belirtti ve dün, ileriye giden bir yol bulmak için bir girişimde daha bulunulduğunu söyledi. Ayrıca, 2017’deki Crans-Montana görüşmelerinden bugüne kadar, herhangi bir boyutta gerçek bir ilerleme kaydedilmediğinin altını çizdi.

Cumhurbaşkanı Nikos Hristodulidis toplantıdan sonra Ulusal Konsey üyelerini bilgilendirdi ve ardından açıklamalarda bulundu. Açıklamasında “Büyük hedef yani müzakerelerin yeniden başlaması doğrultusunda çok önemli, olumlu bir ilk adım atılmış oldu” diyen Cumhurbaşkanı "Büyük çaba başlıyor, izlenecek yol için hem planımız hem de tasarımımız var" açıklamasında bulundu ve durumu değerlendirmek ve Temmuz ayına kadar nasıl ilerleneceğini belirlemek üzere Ulusal Konseyi toplayacağını duyurdu.

Ersin Tatar, konferansın ardından yaptığı açıklamada, BM Genel Sekreterinin kişisel temsilcisiyle, iki tarafın iş birliği yapabileceği karşılıklı fayda sağlayan konuları görüşeceklerini belirtti ve bu konular arasında, ara bölgede güneş enerjisi parkı kurulması gibi projeler de yer alıyor, dedi. Ayrıca, bir sonraki genişletilmiş toplantının nerede yapılacağının henüz kararlaştırılmadığını söyledi ve sonuçtan memnuniyet duyduğunu ifade etti.

Ana haberin hemen yanında Haravgi gazetesi, ayrı bir haberle AKEL Genel Sekreteri Stefanos Stefanu’nun da ilgili açıklamasını yayınlıyor. AKEL Genel Sekreteri “Sürecin canlı tutulmuş olması olumlu bir gelişmedir. Hedef, kapsamlı bir çözüme ulaşmak için müzakerelerin yeniden başlamaya devam etmesidir” dedi.

*

Alithia gazetesinin ana haberi:

"Barikatların açılması belirsizliğini koruyor – Guterres Anlaşma Duyurdu, Ancak Taraflar Sadece, Konuyu Görüşmeyi Kabul Ettiklerini Söylüyor – Temmuz’da Temsilci Atanması ve Yeni Genişletilmiş Konferans”

Dün yaşanan bir gelişme, BM Genel Sekreteri António Guterres tarafından başlangıçta bir anlaşma olarak sunulsa da, daha sonra belirsizliklerle çevrelendi. Dört yeni geçiş noktasının açılması hâlâ belirsizliğini koruyor.

Rum tarafı, geçiş noktalarının açılması konusunda herhangi bir anlaşma yapılmadığını, yalnızca konunun görüşülmesi için mutabakata varıldığını sızdırdı. Aynı görüşü Ersin Tatar da dile getirdi. Cumhurbaşkanı Hristodulidis, geçiş noktaları veya Güven Artırıcı Önlemler (GAÖ) hakkında konuşmaktan kaçındı ve diğer konulara odaklandı.

Görünüşe göre Guterres, garantör güçlerin baskısını kullanarak, güven artırıcı ilk somut önlem konusunda bir anlaşma sağlamaya çalıştı.

*

Politis gazetesinin ana haberi:

"Herkes Zaman Kazandı – Cenevre’deki Genişletilmiş Toplantı Sürece 'oksijen' Verdi"

BM Genel Sekreterinin ve dün Cenevre’de süreci canlı tutmayı ve Temmuz ayında yeni bir beşli toplantıda tekrar buluşmayı kabul eden tarafların genel değerlendirmesi “Hiçbir adımın atılmamasındansa küçük bir adım atılması yeğdir” idi.

BM Genel Sekreterinin açıkladığı Güven Artırıcı Önlemler, son sekiz yıldır süregelen çıkmazda olumlu bir gelişme olarak görülse de, iki tarafın yıllardır sonuçsuz bir şekilde müzakere ettiği eski önlemlerden ibaret.

Politis gazetesinin edindiği bilgilere göre, António Guterres, Ersin Tatar’ın Kıbrıs için bir İş Birliği Konseyi kurulmasına yönelik önerisini kabul etti. Ancak bu öneri, özünde iki "devlet" arasındaki iş birliğini öngörüyordu.

*

Kıbrıs Rum gazetelerinin diğer haberlerinden bazı kısa seçmeler:

Alithia:

“BMÖ bizi pushback yapmakla suçluyor – Kurbanlı tekne kazası göçmenler sorununu gündeme taşıdı”

Bir tekne felaketi sonucu, Kavo Greko açıklarında mülteci ölümleriyle ilgili olarak, BM Mülteciler Yüksek Komiserliği, Kıbrıs makamlarını, geçtiğimiz Cuma günü üç geri gönderme işlemi gerçekleştirdikleri gerekçesiyle suçladı. Palmas ve Hartsiyotis suçlamaları reddetti.

Dün yapılan Kıbrıs Arama ve Kurtarma Merkezi çalışmalarının da sonuçsuz kaldığı bildirildi; yedi cesedin yanı sıra, kurtarılan iki mülteci dışında kayıp kişilere dair herhangi bir bulguya rastlanmadı.

Haravgi ise şöyle diyor:

“Pushback yapıldıysa Hükümetin elleri kanlı”

Hükümetin bu tür yasadışı uygulamaları kullandığına dair şüpheler, hükümet yetkililerinin çelişkili açıklamaları nedeniyle artıyor... Trajedinin koşullarının güvenilir, objektif ve hızlı bir şekilde araştırılması gerekiyor.

Filelefteros:

"Borçlular İçin Affedici Planlara Hayır – Sosyal Sigortalar"

Sosyal sigorta primi kırpılıyor ve fona yatırılmıyor. Dört parti, işverenlerin orta vadeli ödeme düzenlemeleri ile ilgili affedici yeni bir plan talep etti, ancak hükümet dün olumsuz yanıt verdi.

*

"Son Kullanım Tarihi Geçmiş İmplant – Tıbbi Merkez İçin Can Alıcı Sorular"

Cerrah, son kullanma tarihi geçmiş sentetik implant etiketini tıbbi sertifikaya yapıştırdı, ama hemşire personeli protokolü ihlal etti.

*

" Lakatamya’da Yeni Hastane – 150 Milyon Euro’luk Yatırım"

Lakatamya bölgesinde yeni bir karma hastane açılıyor. Hasta bakımı yanı sıra eğitim ve ticari kullanım amaçlı büyük bir gelişim planlanıyor.