basın özetleri 30.09.25

Filelefteros gazetesinin ana haberi:

Elektrik borsası – Tarihi gelişme: İlk yarım saatlik elektrik alım-satımları, serbestleşmenin ilk adımlarında piyasa heyecanı

Uzun süredir özel üreticiler ve tedarikçilerin beklediği Kıbrıs’ta rekabetçi elektrik piyasasının başlatılması bugün önceden gün piyasası ile hayata geçiyor. Bu, özel üreticiler ve tedarikçilerin yanı sıra Kıbrıs Elektrik Kurumu AİK Üretim ve Kıbrıs Elektrik Kurumu AİK Tedarik tarafından da yarım saatlik enerji miktarlarının ve fiyatlarının kilitlendiği bir enerji borsasını ifade ediyor. Bugüne kadarki deneme dönemi, bazı özel oyuncuların piyasaya güvenilir şekilde katılma konusundaki yetersizliğini ortaya koydu. Piyasa işletmecisi ve iletim yöneticisi, serbestleşmenin ilk adımlarında heyecan ve dikkat içinde bulunuyor. Yetkililer, ülkenin elektrik arzının hiçbir şekilde olumsuz etkilenmeyeceğini garanti etti.

*

Politis gazetesinin ana haberi:
GSI ve Vasilikon terminali maliyeyi tehdit ediyor – Makis Keravnos’un uyarıları ve endişeleri yeniden gündemde

Maliye Bakanı Makis Keravnos, 2026 bütçesinin Bakanlar Kurulu tarafından onaylanmasına ilişkin gazetecilere yaptığı açıklamalarda, denizaltı elektrik bağlantısı projesine karşı olumsuz duruşunu bir kez daha açıkça ortaya koydu. Bakan, Kofinu’daki dönüşüm istasyonunun inşası için yaklaşık 100 milyon Euro’luk finansmanın ulusal kurtarma planından çıkarılabileceğini de göz ardı etmedi. Bu istasyon, planlamaya göre elektrik bağlantısının varacağı nokta olacak. Maliye Bakanlığı’nın 2026 bütçesine ilişkin açıklamasında, ekonominin karşı karşıya olduğu riskler arasında Vasilikon projesine de değinildi.

*

Vasilikon’da “günahkar” kararların alındığı kritik toplantılarla ilgili soruşturma – AKEL Genel Sekreteri’nden Yolsuzlukla Mücadele Kurumu ve Başsavcıya mektup

Ön sayfada öne çıkan noktalar:

Politik müdahalelerin, yolsuzluk veya çıkar çatışması teşkil etme ihtimali olan eylemler olduğu şüphesiyle soruşturulması hedefleniyor. Belgeler, Nikos Anastasiadis ve DİSİ’nin üst düzey yetkililerini, terminal skandalı nedeniyle sorumlu tutuyor. Kararlar, Genel Sayman ve Sayıştay’ın yoğun itirazlarına rağmen alındı. Ayrıca 25 milyon Euro ödeme yapıldı.

Habere göre

AKEL Genel Sekreteri Stefanos Stefanu’nun Yolsuzlukla Mücadele Kurumu ve Başsavcı’ya gönderdiği mektup, Vasilikon’daki doğal gaz terminali skandalıyla ilgili belgeler, kanıtlar ve deliller içeriyor. Mektup, Nikos Anastasiadis ve dönemin DİSİ hükümetinin üst düzey üyeleri olan Haris Yeoryiadis, Yorgos Savvidis ve Savas Angelidis’in de dahil olduğu kritik toplantılarda alınan “günahkar” kararları açığa çıkarıyor.

Stefanu mektubunda, Vasilikon terminalinin ülkenin enerji güvenliği ve özerkliği açısından en stratejik öneme sahip proje olduğunu; yüz milyonlarca Euro maliyeti bulunduğunu ve toplum ile ekonomi üzerinde doğrudan etkisi olduğunu vurguluyor. “Kamu veya bağımsız yetkililerin sorumluluklarının tam olarak araştırılması ve sorumluların yargı önüne çıkarılması için gereken adımları atmanızı talep ediyorum" diyor.

*

Alithia gazetesinin ana haberi:

BM anlatımızı yalanlıyor – Crans Montana’ya dair hiçbir söz yok ama tarafımız bayram yapıyor

BM’nin üçlü toplantıya ilişkin resmi açıklamasında Crans Montana sürecinin devamına dair herhangi bir ifade yer almıyor. Açıklama yalnızca Güven Arttırıcı Önlemler ve Holgin’in yeni gayri resmi bir toplantı için gönderilmesi görevine değiniyor.

Kıbrıs Cumhuriyeti Hükümeti, BM Genel Sekreteri Guterres’in Crans Montana’ya atıfta bulunduğunu iddia ediyor; oysa Birleşmiş Milletler’in açıklamasında böyle bir ifade yer almıyor.

Kıbrıs Türk Lideri Ersin Tatar, Crans Montana’dan devamı asla kabul etmeyeceğini ve Guterres’in bu konuda hiçbir şey söylemediğini açıkça belirtti.

Tatar BM Genel Sekreteri’nin Güven Arttırıcı Önlemleri selamladığını kaydederken, Cumhurbaşkanı Nikos Hristodulidis ise toplantıda Güven Arttırıcı Önlemlerin konuşulmadığını kamuoyuna açıklamış durumda.

*

Kıbrıs Rum gazetelerinin diğer haberlerinden bazı seçmelerle devam ediyoruz.

Haravgi’den:

Marketler arasında hane sepetinde 87€ fark

Eylül ayında 234 ürünün elektronik sepet karşılaştırmasına göre en ucuz ve en pahalı süpermarketler arasında 87€’luk bir fark belirlendi.

Kıbrıs Tüketici Derneği’nin araştırmasına göre çalışmaya Sklavenitis, Athienitis, Ioannidis, Metro ve Alpha Mega süpermarketleri dâhil edildi; bu marketler en fazla ortak ürüne sahipler. Elektronik sepet uygulamasında en ucuz market Sklavenitis olarak ortaya çıktı; 234 ürünlük sepetin maliyeti 930€ 60 sentti. En pahalı market Alpha Mega oldu; sepetin maliyeti 1.017€ 5 sentti.

İkinci en ucuz market Athienitis (958,91€), ardından Ioannidis (1.000,3€) ve Metro (1.005€) geldi.

*

Hükümetten ELAM’a okullarda serbest hareket desteği

Dromolakşa Meneu okul yönetimine, faşist parti ELAM’ın bir temsilcisini okula ataması için baskı yapılması, faşist ELAM’ın toplum ve özellikle okullardaki nüfuzunu artırıyor. Bu durumu bizzat hükümet kolaylaştırıyor.

Son dönemde Milli Eğitim Bakanlığı’nın Dromolakşa Meneu okul yönetimine yaptığı müdahaleler, aynı okul yönetiminde ELAM temsilcisinin atanması için baskı oluşturuyor. Ancak, okul yönetimi toplantısında çoğunluk kararıyla tüm okulların temsilcileri atanmış ve faşist parti ELAM dışlanmıştı.

Buna rağmen hükümet, ELAM’ın lehine hareket ederek partiyle tam iş birliğini doğruluyor. Milli Eğitim Bakanlığı’nın okul yönetimine gönderdiği 10 Eylül 2025 tarihli mektupta, bakanlık genel müdürü aracılığıyla iş birliği ve yasallık ruhundan sapma iddia edilmiş ve okul yönetimi başkanından, ELAM’ın temsilciler listesine dâhil edilmesini sağlaması talep edilmişti.

*

Politis’ten:

Cumhurbaşkanının akrabaları tehditlerden etkilenmiyor

Eğer biri kovuşturma riskiyle karşı karşıya kalacaksa, bu, Cumhurbaşkanı Hristodulidis ile akraba olan ve bir vatandaşa Cumhurbaşkanına yönelik eleştirileri nedeniyle tehditler savuran polis memuru değil, tehditleri doğrudan alan kişi olacak. Bir süre Bu çerçevede, Alexandra Attalidu tarafından sunulan yasa teklifi ilgili mevcut kanunun gözden geçirilmesini öngörüyor.

*

Yorgos Papanastasiu: Hibenin kaybından biz sorumlu değiliz

Enerji Bakanı, dün Politis gazetesinde çıkan haberle ilgili olarak, mevcut hükümetin Vasilikon için Avrupa Birliği hibesi kaybından sorumlu olmadığını belirtti. Bakan, AB’nin hibeyi geri çekme gerekçelerininö projenin ihale zamanına dayandığını açıkladı.

*

Doria Varoşotu’nun talebi için Anayasa Mahkemesi dinledi ama kararını saklı tuttu

Yüksek Anayasa Mahkemesi, Doria Varoşotu’nun Avrupa Birliği Mahkemesi’ne sevk talebine ilişkin kararını ileride açıklamak üzere saklı tuttu.

*

Ve son olarak Filelefteros’tan:

Otel önünde karnından vuruldu

Limasol’da dün gece meydana gelen öldürmeye teşebbüs olayında 37 yaşındaki Ukraynalı bir kişi yaralandı ve hastaneye kaldırıldı. Şüpheli, kurbana ateş ettikten sonra yaya olarak kaçtı. Gelen bilgiler, olaydan önce aralarında bir tartışmanın yaşandığını aktarıyor. Kurban, Limasol’da ikamet ediyor.

*

Limasol dağlık bölgesinin yeniden yapılandırılma planı

Limasol’un yangından etkilenen dağlık köyleri için hükümetin yeniden yapılandırma planı tam hızla devam ediyor. Plan kapsamında destek önlemleri ve iyileştirme çalışmaları sürüyor.

*

70 yaş altı sürücü sayısı 45.000 azaldı – Direksiyon başındaki nüfus yaşlanıyor

2019-2014 döneminde 70 yaş altı sürücü sayısı 44.800 azaldı. Ulaştırma Bakanlığı verilerine göre, 2012 yılında 70 yaş üstü sürücü sayısı ise 73.305’e ulaştı.

*

Cezaevi belgeleri için kararlar geliyor – delil yığınları

Bir cezaevi gardiyanının evinde bulunan cezaevi belgeleri için devasa bir delil yığını söz konusu. Bu nedenle alınacak kararlar 10 gün içinde açıklanacak, mevcut ilgili uzaklaştırma kararları ise sona eriyor.

*

Öğretmen değerlendirme – Milli Eğitim Bakanlığı Meclise sunuyor, örgütler bekliyor

Milli Eğitim Bakanı, revize edilen öğretmen değerlendirme planını derhal Meclise sunma niyetini açıkladı. Öğretmen örgütleri ise planın bazı noktalarının kendi beklentilerini karşılamadığını belirterek görüş bildirmek için bekliyor.

*

Tutukluya tecavüz davasında boyutlar – dosya Başsavcılığa gönderildi

Cezaevinde tutukluya tecavüz iddiasıyla ilgili dosya Hukuk Servisi’ne iletildi. Cezaevinde gerilim sürüyor; gardiyanlar yönetimle çatışıyor.

*

Beş yılda 15.000 yabancı konut başvurusu

Üçüncü ülke vatandaşları Kıbrıs’ta yoğun şekilde gayrimenkul satın alıyor; birinci tercih Baf kazası. Başvuruların dağılımı: 5.477 Baf, 4.316 Limasol ve 3.479 Larnaka.