basın özetleri 30.07.25

Alithia gazetesinin ana haberi:

Hâlâ devletin arkasına saklanıyorlar - Vatandaşların öfkesi ve siyasi baskılar hesap vermeyi reddeden hükümete karşı - Bugüne kadar hiçbir istifa ya da kabine değişikliği olmadı

Suni köyü sakinlerinin ifadeleri, zamanında yapılan uyarılara rağmen devletin ihmali ile koordinasyon eksikliğini ortaya koyuyor. Takata skandalından başlayarak Limasol’daki yangınlara kadar… aynı çizgi, hükümetin normalleşen tavrı haline gelmiş bulunuyor; Suçun reddi ve göz boyama stratejisiyle geçiştirme taktiği.

Yaygın tepkilere rağmen hükümet, aynı kaçamak taktiğini sürdürmekte ısrar ediyor. Hata yapılmadığını, hiçbir sorumluluğun bakanlara ya da liderliğe ait olmadığını savunuyorlar… sorumluluk sadece çehresiz devlete ait.

*

Haravgi gazetesinin ana haberi…

Devletin ‘kayıp defteri’nde 3,1 milyar euroluk vergi – Sayıştay, atalet, denetim boşlukları ve vergi gelirlerinin yapay şişirilmesini kayda geçirdi

Gazetenin ön sayfasında, “Hükümet, sorunları çeşitli göz boyayıcı yöntemlerle örtbas etmeye çalıştı ama ifşa oldu. Devletin gecikmiş gelirleri azalmak yerine artıyor. 2021 yılında 2,2 milyar euro olan bu tutar, 2023'te 3,1 milyar euroya ulaştı. Bunun 1,4 milyar euroluk kısmı, zamanında ve etkili tahsilat önlemleri alınmadığı için kaybolma riskiyle karşı karşıya” şeklinde özetlenen haberin ayrıntılarına baktığımızda;

Dün yayımlanan Sayıştay raporu, Vergi Dairesi'nin işleyişindeki ciddi sistemsel zayıflıklara dikkat çekiyor. Rapora göre hükümet, sorunları örtbas etmeye çalıştı ama gecikmiş gelirlerdeki büyük artışla teşhir oldu.

Veriler, gecikmiş gelirlerin azalmadığı, aksine arttığını gösteriyor: 2021’de 2 milyar euro iken 2023’te bu rakam 3,1 milyar euroya yükseldi. Bu miktarın yalnızca 1,7 milyar euroluk kısmı doğrudan tahsil edilebilir durumda. Geriye kalan 1,4 milyar euro ise etkili önlemler alınmadığı takdirde kaybolma riski taşıyor.

Sayıştay ayrıca, şirketlerin %50’sinin ve bireylerin %30’unun yıllardır vergi beyannamesi vermediğini ya da geç verdiklerini belirtiyor.

*

Politis gazetesi:

BM Genel Kurulu Başkanlığı için Kıbrıs - Filistin gerilimi – Kıbrıs adaylığının İsrail ve ABD tarafından Filistin’e karşı kullanılmasından endişe ediliyor

Hükümetin, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu Başkanlığı için Kıbrıs'ın adaylığını destekleme yönünde daha önce alınan bir kararı hayata geçirmesi, Filistin ile diplomatik bir çatışma tehlikesi yaratıyor. Bu göreve Filistin de aday olacak ve özellikle Gazze'deki gelişmeler nedeniyle çok sayıda ülkenin desteğini alması bekleniyor.

Diplomatlar, Dışişleri Bakanlığı Genel Müdürü Andreas Kouris’in adaylığının, Kıbrıs'ı Bağlantısızlar Hareketi’nin eski üyeleri 77’ler Grubu ile ve hatta bazı Avrupa ülkeleriyle karşı karşıya getirebileceği uyarısında bulunuyor. Ayrıca bu adaylığın, Filistin’in adaylığını zayıflatmak için İsrail ve ABD tarafından araca dönüştürülmesinden endişe ediliyor.

Haberde, Bakanlar Kurulu’nun gizli bir kararla, New York’ta aylar sürecek seçim kampanyasının yüksek maliyetlerini karşılama kararı aldığı, bunun da kamu kaynaklarının ciddi şekilde israfı anlamına geldiği, zira şu anki siyasi ortamda bu diplomatik mücadelenin baştan kaybedilmiş göründüğü belirtiliyor.

*

Filelefteros gazetesinin ana haberi:

İnfazcılar ve gardiyanlar suçlu - Boğulana dek sürekli sopa ve demirle işkence edildi

Cellatları arasında gardiyanlar da vardı – Can verene dek süpürge sapı ve demirlerle işkence gördü – üç cezaevi görevlisi, mahkûmun hücrede işkenceyle ölümünden suçlu bulundu – Kürt kökenli Bandur tasarlanmış cinayetten mahkûm olmuş ve cezaevine girdiğinde kendini uyuşturucu baronu olarak tanıtmıştı

"2020 Ekim’inde Merkez Cezaevi'nde, gardiyanların hoşgörüsüyle yaşanan denetimsiz durumun, Kıbrıslı Türk Tansu Cidan’ın işkenceyle öldürülmesiyle sonuçlandığı, artık Ağır Ceza Mahkemesi kararıyla sabitlendi.

Suçlanan üç gardiyandan ikisi ‘adam öldürme’den mahkûm edilirken, üçüncüsü ‘ölüme ihmalkâr, düşüncesiz veya tehlikeli eylemle sebebiyet vermek’ten suçlu bulundu. Mahkeme kararına göre ihmal dereceleri ağırdı.

Olayda, 39 yaşındaki Kürt kökenli Veysi Bandur ise ‘tasarlayarak adam öldürme’ suçundan suçlu bulundu.

*

Kıbrıs Rum gazetelerinin diğer haberlerinden bazı seçmeler:

Haravgi:

Erken Uyarı Sistemi PWS Eksikliği Nedeniyle İçişleri Bakanlığı da Sorumluluk Altında – 2022’den Beri Beklenen PWS, Ancak 2026'da Hazır Olacak

Kıbrıs’taki son büyük yangının yönetimiyle ilgili ciddi soru işaretleri ve sorumluluklar gündeme geldi. İlgili soru işareti ve sorumlulukların merkezinde Sivil Savunma ve Acil Durumlarda halkın korunmasından sorumlu mekanizmanın siyasi amiri olan İçişleri Bakanı Konstandinos Ioanu yer alıyor. Bazı köylerin tahliyesi gecikmeli yapılırken, alevlerin evlerine yaklaştığı saatlerde vatandaşlar ya hiç bilgilendirilmediklerini ya da yetersiz uyarı aldıklarını belirtti.

Halkı Erken Uyarı Sistemi (PWS)’nin hâlâ devreye girmemiş olması eleştirileri daha da artırıyor. İçişleri Bakanlığı’nın yaptığı açıklamaya göre, sistemin kurulumu için 2022’de başlatılan ihale süreci, 2024’te İhale İnceleme Kurulu’na yapılan itirazlar nedeniyle iptal edildi. O tarihten beri projeye öncelik verileceği söylense de süreç ciddi biçimde gecikti. Eğer yeni bir hukuki engel çıkmazsa, sözleşmenin Eylül 2025’te imzalanması ve sistemin 2026’nın ilk yarısında tamamlanması öngörülüyor.

Siyasi sorumluluk, Bakanlığın siyasi yönetimini doğrudan ilgilendiriyor, çünkü söz konusu sistem bu yıl devrede olabilseydi, etkilenen bölgelerden geç veya paniğe kapılarak yapılan tahliyeler önlenebilirdi.

*

Haravgi’nin elektronik sayfasından bir haber:
Larnaca Public Transport'ta 48 Saatlik Grev: Sendikalar 38 Saatlik Çalışma Süresi İçin Toplu Sözleşmenin Uygulanmasını Talep Ediyor

Sendikalar, Larnaca Public Transport (LPT) şirketine çağrıda bulunarak, iş barışının sağlanabilmesi için 38 saatlik haftalık çalışma süresini öngören toplu iş sözleşmesini uygulamaya koymasını talep ediyor.

OMEPEGE-SEK, SEGDEMELIN-PEO ve DEE EMPORIKON DEOK sendikaları, bu çağrıyı, şirketin anlaşmaya uymaması nedeniyle yaptıklarını belirtti.

Şirkette çalışan 120 işçi, bugün Çarşamba sabahı saat 05:30’dan itibaren Larnaka Otobüs Terminali'nde toplandı ve 48 saatlik greve başladı.

Üç sendika adına konuşan OMEPEGE – SEK Genel Sekreteri Haralambos Avgusti, şu açıklamayı yaptı:

“Bugün Larnaka Merkez Otobüs Terminali'nde çalışanlarla birlikteyiz. Çalışma Bakanlığı'nın önerisiyle ve her iki tarafın kabulüyle bir yıl önce üzerinde anlaşmaya varılmış olan toplu iş sözleşmesinin ihlal edilmesi üzerine 48 saatlik grev ilan ettik.”

*

Filelefteros gazetesinden:

Yanan toprakların külleri üzerinden siyasi oyunlar – Muhtarlar şikayet etti

Atmosferden duman henüz dağılmadan, siyasi arenada, yanmış toprakların külleri üzerinde siyasi ve partisel kazanç elde etmeye yönelik oyunlar sahnelenmeye başlandı bile.

*

İşgal altındaki Mağusa’da Ankara’dan gelen parayla hastane açtılar

İşgal altındaki Mağusa’da yeni bir hastane açıldı. Erdoğan, Kıbrıs Türklerini asla yalnız bırakmayacaklarını ilan etti.

*

Kıbrıslıların maaşları – Her üç kişiden biri brüt 1.500 € altında kazanıyor

İstatistik Dairesi, maaş eşitsizliğini doğruladı. Bu durum hem Kıbrıslı hem de AB veya üçüncü ülkelerden gelen çalışanları ilgilendiriyor. 2.509 € olan ortalama maaş, yanıltıcı bir veri.

*

Vergi Dairesi – Baş Denetçi eksikleri tespit etti

Sayıştay Başkanı, Vergi Dairesi’nin ciddi sorunlarını ortaya çıkardı.

GESY için onkolojik ilaç riski – Sağlık Sigorta Kurumu uyarıyor

Ulusal Sağlık Sistemi GESY’de onkolojik ilaçların büyük eksikliklerle karşı karşıya kalma riski an meselesi ve yüksek seviyede. Vatandaşlar bu ilaçları, hasta hayvanları için veterinerlere vermek üzere alıyor.

*

Larnaka – Polis önlemleri süresiz devam edecek

Larnaka’da Finikudes bölgesi merkezli olmak üzere polis önlemleri süresiz şekilde devam ediyor. Polis kuvvetleri sabahın ilk saatlerine kadar devriye geziyor. Ek olarak üç fazla mesai motorize devriye daha görevlendirildi.

*

Felaketten sonra psikoloji – Görünmez derin yas ve küllerden çıkan umut

Şok, korku, kâbuslar, güvensizlik, öfke ama aynı zamanda dayanışma, cömertlik ve direnç… Büyük felaketin ardından her şeyini kaybeden insanların ruh hali bu duygular arasında gidip geliyor.

*

Akıncı, Ankara’nın müdahalelerini kınadı ve Erhürman’a destek verdi

Mustafa Akıncı, Türkiye’nin müdahalelerini eleştirerek, seçimlerde Tufan Erhürman’a destek verdiğini açıkladı.