basın özetleri 23.06.25

Haravgi gazetesi hariç tüm KR gazeteleri bugünkü ana haberini Ortadoğu’daki savaşa ayırmış.

Fileleftheros Gazetesinin ana haberi Nefesler tutuldu – ABD’nin saldırılarının ardından Orta Doğu’da kâbus senaryoları gelişiyor – Lefkoşa bölgedeki gelişmeleri yakından izliyor – Cumhurbaşkanının başkanlığında Ulusal Güvenlik Konseyi sürekli toplantı halinde başlıkları altında.

Haberde, ABD’nin saldırılarının ardından ortaya çıkan ertesi gün senaryoları, çok katmanlı düzeylerde hatta kâbus gibi olasılıkları yansıtıyor. Trump’ın daha fazla saldırı yapılabileceğine dair uyarıları ve İran’ın “onları pişman edeceğini” söyleyerek ciddi misillemelerle tehdit etmesi, bölgede yeni ve zehirli bir jeopolitik çerçevenin şekillenmesine neden oluyor.

Bu arada petrol fiyatlarının varil başına 100 dolara fırlaması endişesi de gündemde.

Politis gazetesi ana haberinde Senaryoların en kötüsü Orta Doğu’yu ateşe verdi - ABD’nin İsrail - İran çatışmasına müdahalesi verileri değiştirdi başlığı altında şöyle yazıyor:

Orta Doğu ve dünya, pazar günü İran’daki nükleer tesislere yönelik ABD hava saldırısının ardından yeni bir gerçekliğe uyandı.

İran Parlamentosu, dünyadaki günlük petrol tüketiminin yaklaşık %20-25’inin geçtiği Hürmüz Boğazı’nın kapatılması yönünde bir öneriyi onayladı.

Boğazın kapatılması, küresel ekonomik istikrar açısından en ciddi tehditlerden biri olarak değerlendiriliyor.

Lefkoşa’da ise hükümet gelişmeleri yakından takip ediyor ve ABD’nin operasyonundan uzak durma politikası izliyor.

Savunma Bakanı Vasilis Palmas, Kıbrıs’ın saldırılar için üs haline gelmeyeceğini belirtti.

Alithia gazetesinin ana haber başlıkları:

Bilinmeyen yarın için endişe – ABD’nin İran’daki nükleer tesislere saldırısının ardından insanlık gelişmeleri dehşetle izliyor

Pentagon: “İran’ın nükleer programını yerle bir ettik”

ABD Başkanı: “Başkan konuştuğunda, dünya dinlemelidir”

Haravgi gazetesi ise konuya 3. Sayfasını ayırmış. İlgili haber başlıkları şöyle:

Kritik Eşik Aşıldı: Jeopolitik Satranç Artık Nükleer Kurallarla Oynanıyor - Dünya, Orta Doğu’daki gelişmeleri nefesini tutarak izliyor. BM’den tehlike sinyali: Nükleer kâbus kapıda

AB: Acil bir şekilde gerilimin düşürülmesi gerekiyor

Kıbrıs Cumhuriyeti askeri operasyonlara katılmıyor - Hükümet, ülkenin rolünün yalnızca insani ve barışı destekleyen misyonlarla sınırlı olduğunu belirterek halkı sakinleştirmeye çalışıyor.

AKEL'den ABD–İsrail’in İran’a saldırısına sert açıklama - Bu saldırıların tüm dünya için kâbus gibi tehlikeler barındırdığı vurgulandı.

Haravgi gazetesinin ana haberi AKEL’in 24. Kongresine ayrılmış. Ön sayfadaki başlıklar şöyle:

Umut Anası – AKEL, İlerici Yarını İnşa Etmek İçin Burada

Topluma dönük bakışla, önümüzdeki 100 yıl için yeni bir sayfa açıyoruz.

Stefanos Stefanu, AKEL’in liderliğine, 24. Kongre tarafından doğrudan yeniden seçildi.

Toplam 810 geçerli oyun 781’i (%96,4) lehte, 29’u (%3,6) aleyhte kullanıldı.

Yeni Merkez Komitesi de seçildi.

AKEL’in Vurguları: AKEL, toplumun kalbinin attığı yerde olacak: iş yerlerinde, mahallelerde, gençlik içinde, kitlesel örgütlerde.

Hayat pahalılığına karşı mücadele eden, sosyal adalet ve çalışanların korunması için etkin bir AKEL.

AKEL’in pusulası, hiçbir sapma olmaksızın: Kıbrıslı Rumlar ve Kıbrıslı Türklerin yeniden birleşeceği, iki toplumlu ve barışçıl bir devlettir.

AKEL, ülkenin aşırı sağ ve faşizm tarafından sürüklendiği trajik maceraların bir daha yaşanmasına izin vermeyecektir.

Kıbrıs Rum gazetelerinin diğer haberlerinden bazı seçmeler:

Haravgi:

Sosyal Hizmet Görevlileri Kameralar İçin Hukuki Süreç Başlatıyor ve Evangelu’nun İstifasını Talep Ediyor

İsotita sendikasının Sosyal Hizmetler Görevlileri Branş Konseyi Başkanı Andri Mattheu tarafından ASTRA radyosuna “Refah Dairesi çalışanlarının, görüntü ve ses kaydı yapan kameralarla yapılan gözetlemelerin cezai suç teşkil ettiğini” belirterek hukuki yollara başvuracaklarını açıkladı.

Mattheu ayrıca, Sosyal Refah Bakan Yardımcısı Evangelu’nun istifasını talep ettiklerini söyledi. Gerekçesi olarak, çalışanları hiçbir zaman korumamış olması ve tüm olayların onun denetiminde gerçekleşmiş olması gösterildi.

Mattheu, Evangelu’nun çalışanlarla hiçbir zaman görüşmeyi kabul etmediğini ve toplantı taleplerine de asla yanıt vermediğini ileri sürdü.

Akama’daki Projelerde İhmaller, Gecikmeler ve Milyonlarca Euro Kaybı Sayıştay’ın Merceğinde

Kıbrıs Cumhuriyeti Sayıştay Başkanlığı, TD/02/2025 sayılı Özel Rapor aracılığıyla, Orman Dairesi’ne ait dört sözleşmenin denetimini gerçekleştirdi. Bu sözleşmeler, Akama Ulusal Orman Parkı’nın Sürdürülebilir Kalkınma Planı kapsamında yürütülen iki ana eylemin uygulanmasıyla ilgili.

Denetim sonucunda, projelerde önemli ihmaller, gecikmeler ve milyonlarca euroluk kamu zararı tespiti yapıldı.

Haralambos Ellinas: ABD’nin İran’a Saldırısı Sonrası Elektrik Fiyatlarına Zam Geliyor

Enerji uzmanı Haralambos Ellinas, ASTRA radyosuna yaptığı açıklamada, ABD’nin İran’a yönelik saldırısının ardından bölgede yaşanan gelişmelerin, petrol ürünlerinin fiyatlarında artışa yol açtığını ve bu durumun Kıbrıs’ta elektrik fiyatlarına zam olarak yansıyacağını belirtti.

Ellinas’ın verdiği bilgilere göre:

Ham petrol fiyatı varil başına 78 doları aştı

Dizel fiyatı ise 110 dolara fırladı

Bu durumun, Kıbrıs’ta elektrik fiyatlarının artmasına neden olacağını vurguladı.

Ayrıca, hafta sonuna kadar fiyat artışlarının %15’e ulaşabileceğini, petrol fiyatının ise 80 doları geçmesini beklediğini söyledi. Doğal gaz fiyatlarında da artış öngördüğünü ekledi.

Ellinas, özellikle dizel fiyatındaki sıçramanın Kıbrıs açısından önemli sonuçları olacağını belirtti. Bu artış, elektrik üretim maliyetlerini yükseltecek.

Son olarak, İran’ın Hürmüz Boğazı’nı tamamen kapatmayacağını düşündüğünü ifade etti. Ancak İran’ın bu olasılığı duyurmuş olmasının bile birçok ülkenin gemilerini bölgeden uzak tutmasına neden olduğunu söyledi. Örneğin, Katar hükümeti, kendi gemilerine Umman’da kalmaları talimatını verdi.

AKEL Avrupa Milletvekili Yorgos Yeorgiu'dan Avrupa Parlamentosu’nda Sert NATO Eleştirisi: “NATO Kan ve Korkudan Besleniyor”

AKEL Avrupa Milletvekili Yorgos Yeorgiu, Avrupa Parlamentosu'nda yaptığı konuşmada NATO’yu sert bir dille eleştirdi.

Yeorgiu, 1974 Kıbrıs’a yönelik Türk istilası, Yugoslavya, Irak, Afganistan savaşları ve Ukrayna’daki çatışma gibi hem tarihî hem de güncel felaketlerde İttifak’ın rolüne atıfta bulunarak, NATO’nun savaş yanlısı bir örgüt olduğunu ve “kan ile korkudan beslendiğini” söyledi.

Ayrıca, Avrupa’yı “siyasi cüce ve NATO’nun acınası kuyruğu” olarak nitelendiren Yeorgiu, bu ittifak var oldukça halkların barış yüzü görmeyeceğini vurguladı.

Filelefteros’tan:

DİKO: Umudunu Lefkoşa’ya Bağladı…

Partinin üst kademelerinde, Lefkoşa bölgesinin DİKO’yu kurtarabileceği yönünde bir iyimserlik dolaşıyor. Ancak bu iyimserliğin nereden kaynaklandığı bilinmiyor. Mantıken, böyle bir görüşün arkasında bir anket sonucu olması gerekir. Eğer böyle bir anket yoksa, bu sadece varsayımlar ve çağrışımlardan ibaret demektir.

Kesin olan şu: DİKO en fazla oyu sayısal olarak Lefkoşa’dan alıyor.

2021 yılında partinin burada aldığı oy sayısı 13.448 idi.

Ancak oran olarak DİKO’nun en yüksek oy aldığı bölge Baf oldu. Son milletvekili seçimlerinde %18,47 oy alarak ikinci parti konumuna yükseldi.

Yine de genel oy oranı açısından bakıldığında, Lefkoşa’nın büyüklüğü nedeniyle buradan gelen oyların partiye etkisi çok daha büyük.

DİSİ'de Patlamaya Neden Olacak Rahatsızlıklar

Anita Dimitriu’nun etrafında bir danışman ordusu topladığı, artık biliniyor. Ancak bu durum, parti içinde herkes tarafından memnuniyetle karşılanmıyor, parti merkezinde homurdanmalar daha şimdiden başladı.

Bazı partililer, parti başkanının, parti kadrolarına ve yetkililere değil, danışmanlarına daha çok kulak astığını düşünüyor. Genel bir memnuniyetsizlik söz konusu ve bu rahatsızlığın ne zaman bir patlamaya dönüşeceği sadece zaman meselesi olarak görülüyor.

“Kıbrıs İçin Yurttaşlar Hareketi ALMA”dan eşel mobilin Yeniden Düzenlenmesine Yönelik Öneri

Otomatik Enflasyon Tazminatı konusundaki diyalogun yeniden başlaması vesilesiyle, “Kıbrıs İçin Yurttaşlar Hareketi ALMA, işverenlerle sendikal örgütler arasında karşılıklı kabul edilebilir bir anlaşma sağlanması amacıyla bir dizi öneri sundu.

Harekete göre, yeni eşel mobil mekanizması, çalışanların alım gücünü koruyarak, aynı zamanda ekonominin rekabet gücünü zedelemeyecek şekilde yapılandırılmalıdır.

Politis’ten:

Şehir Plancısı ve Mimar Dr. Lora Nikolau: Makarios Bulvarı araçlara dayanamaz – Kıbrıslı sürücüler suçlu değil ama başka alternatifimiz yok. Vatandaşların araba kullanmaya bağımlılığı bir tercih değil – alternatiflerin olmamasının sonucudur

Makarios Caddesi’nin geleceği ve Lefkoşa merkezindeki ulaşım konusu üzerine yoğun tartışmalar, bir kez daha çok önemli bir soruyu gündeme getirdi: Gerçekten sürdürülebilir kentsel hareketlilik ne anlama gelir ve neredeyse tamamen özel araçlara bağımlı olan Lefkoşa gibi bir şehirde nasıl uygulanabilir?

Frederik Üniversitesi’nde araştırmacı, ETEK üyesi ve şehir plancısı olan Dr. Lora Nikolau, “P” gazetesine verdiği röportajda Kıbrıslıların araç kullanmaya bağımlılığının bir “kültür” meselesi olmadığını, bunun sistematik olarak alternatiflerin yokluğunun sonucu olduğunu açıkça belirtti. Ulaşımın yeniden düzenlenmesi; toplu taşımacılığın, yaya hareketliliğinin ve bisiklet kullanımının desteklenmesi sadece ekolojik bir tercih değil – zorunluluktur, diye vurguladı.

Dr. Nikolau’ya göre Lefkoşa, kritik alanlarda ciddi eksiklikler yaşıyor: yetersiz otobüs seferleri, toplu taşıma araçları arasında bağlantı eksikliği, yüksek maliyet ve düşük hizmet kalitesi. Teknik sorunların ötesinde, yönetim yapısında da sorun var: O da belediyeler ile devlet kurumları arasında koordinasyon eksikliği. “Birleşik bir anakent planlaması olmadan, hiçbir strateji başarılı olamaz,” dedi.

Makarios Caddesine dair ise Dr. Nikolaou, “Caddenin araç trafiğine açılması yanlış bir karar ve şehir merkezinin planlama stratejisini baltalıyor,” ifadesini kullandı. Bu tür tek taraflı müdahalelerin bilimsel dayanağı ve pilot uygulaması olmadan, yıllardır süren çabaların ve yatırımların boşa çıkmasına yol açabileceğini belirtti. Ayrıca “Yeni sorunlara eski çözümleri tekrarlamak, yani araçların geri dönmesine takıntı, ticari hayatın canlanmasına değil, durağanlığa yol açar,” diye ekledi.

Çözümün ise Lefkoşa merkezinin bir araç geçiş noktası değil, deneyim, çalışma ve yaşam alanı olarak yeniden tanımlanmasında yattığını vurguladı.