basın özetleri 05.12.2025

Filelefteros gazetesinin ana haberi:

Geniş yetkilerle Kıbrıs “FBI” geliyor – Organize suçla mücadelede Yunanistan’dan uzmanlık desteği

Kıbrıs, organize suçla mücadele için Yunanistan’ın modelini temel alan yeni bir Organize Suçla Mücadele Dairesi kuruyor. Birimin konuşlanacağı bina aranıyor, özel uzmanlarla kadrolar oluşturuluyor ve faaliyet çerçevesinin Temsilciler Meclisine sunulması planlanıyor. Yeni yapı, baskınlar, araştırmalar ve tutuklamalar yapabilecek geniş yetkilere sahip olacak.

Kıbrıs Cumhuriyeti Adalet Bakanı Marios Hartsiyotis ve Yunanistan Vatandaşı Koruma Bakanı Mihalis Hrisohoidis’in Lefkoşa’daki görüşmesinde organize suç, uyuşturucu, göç ve iki ülkenin Polis Akademileri arasındaki işbirliğinin güçlendirilmesi ele alındı. Hartsiyotis, Kıbrıs ile Yunanistan’ın organize suçla ilgili bilgi paylaşımında birbirine bağlı iki ülke olduğunu vurguladı.

Hrisohoidis, bölgesel istikrarın önemine dikkat çekerek güvenliğin her vatandaşın hakkı olduğunu söyledi. Kıbrıs’ta Kıbrıs’ın ulusal soruna adil bir çözüm bulunması gerektiğini ifade etti. Ayrıca internet üzerinden çocukların istismarına karşı Kıbrıs’la yakın işbirliğinin sürdüğünü, iki polis teşkilatı arasında bilgi ve uzmanlık paylaşımının devam ettiğini belirtti. Göç konusunun da bölgenin temel meselelerinden biri olduğunu, bu yıl göç akışının farklı seyretmesine rağmen teyakkuzun korunduğunu söyledi.

*

Politis gazetesinin ana haberi:

Merkez partilerinde iç çatışma – DİPA ve EDEK, DİKO’yu milletvekili transferi ve bölünme girişimiyle suçluyor

DİKO’nun merkez partilerin birleşmesi önerisi beklenenin aksine gerilim yarattı. DİPA ve EDEK, DİKO Başkanı Nikolas Papadopulos’u sabotaj girişiminde bulunmak ve merkez alanı bölmeye çalışmakla suçladı.

Bu iç çatışmanın nedeni, DİPA milletvekili Mihalis Yakumi’nin dün bağımsızlaşma kararı alması oldu. Yakumi, bağımsızlığının ilanıyla DİKO ile işbirliği kapısını açmış oldu ve bu durum merkez partiler arasında tartışmaları alevlendirdi.

DİPA Başkan Yardımcısı Marinos Kleanthus sert bir tepki göstererek Nikolas Papadopulos ve Hrisis Pantelidis’i perde arkasında oyunlar çevirmekle suçladı. Öte yandan, EDEK Başkanı, DİKO Başkanı Nikolas Papadopulos’un Meclis Başkanı olmasını desteklemeyeceğini açıkça belirtti.

Merkez partiler arasındaki bu gerilim, birleşme önerisinin beklenen birleştirici etkisinin aksine ciddi bir iç çatışmaya dönüştüğünü ortaya koydu.

*

Alithia gazetesinin ana haberi:

Ukrayna planı – Bir yanda evrensel hedefleri olan bir dış politika öte yanda ise kendi çıkmazlarıyla mücadele eden bir Kıbrıs

Hükümet, Cumhurbaşkanı’nın uluslararası ölçekte etkili bir lider imajını güçlendirmeye çalışıyor. Ancak ülke, yaşanan gerçeklerle; hayat pahalılığı, güvensizlik, demokraside erozyon yani demokrasi içinde bozulma, işleyişte zayıflama ve işlev kaybı ve çözümsüz Kıbrıs sorunu ile görülüyor.

Cumhurbaşkanı, anlatısını Ukrayna ve Orta Doğu’ya kadar genişletiyor; ancak iç cephede ilerleme kaydedilemiyor. Kiev ziyareti ve Zelenski’ye sunulan 19 öneri, güçlü bir göz boyama ağırlığına sahip, stratejik dışa açılma planının parçası olarak öne çıkıyor.

Avrupa Birliği dönem başkanlığı, aşırı büyük bir ulusal görev gibi sunulsa da, Kıbrıs’ın gerçek kapasitesi ile orantısız bir uluslararası düzenleyici rolü algısını ortaya koyuyor.

*

Haravgi gazetesinin ana haberi:

Bugünün mücadeleleri geleceği inşa ediyor – PEO kongresinden net mesaj: Birlik, evrensel sözleşmeler ve eşitsizliklere karşı ortak mücadele

PEO Genel Sekreteri Sotirula Haralambus, 29. kongrede birliği ve hak arayışını vurgulayan bir mesaj verdi. Haralambus, kolektif mücadelelerin adil çalışma koşulları için temel motor olmaya devam ettiğini belirtti.

Ekonomiye değinen Haralambus, büyümenin maaşlara yansımadığını, yaklaşık 7 milyar avronun işbirliğinden kâr paylarına aktığını ve birçok çalışanın hâlâ düşük ücretli olarak çalışmaya devam ettiğini söyledi. Ayrıca PEO’nun AKEL ile olan tarihî bağlarına dikkat çekti.

AKEL Genel Sekreteri Stefanos Stefanu, PEO’nun işçi hakları kazanımlarındaki belirleyici rolünü öne çıkardı. Kongrenin merkezi mesajlarından biri de Kıbrıslı Rum ve Kıbrıslı Türk çalışanların çözüm ve yeniden birleşme için birlikte çalışmasının önemi oldu.

Pambis Kiritsis, dayanışma ve enternasyonalizmin eşitsizliklere karşı en güçlü araçlar olmaya devam ettiğini vurguladı.

*

Kıbrıs Rum gazetelerinin diğer haberlerinden seçmeler:

Haravgi’den:

AKEL, sağlık çalışanlarının güvenliği için kurumsal destek getiriyor

Meclis, sağlık çalışanlarını görevleri sırasında maruz kaldıkları şiddete karşı korumak için AKEL’in öncülüğünde hazırlanan yasayı oybirliğiyle kabul etti.

Yasa, emniyet görevlileri, kamu görevlileri ve sağlık çalışanlarına yönelik saldırıları dört yıla kadar hapisle cezalandırıyor; sağlık çalışanlarına veya onlara yardım edenlere yönelik saldırı, direnç veya engelleme eylemleri ise iki yıla kadar hapis cezası getiriyor.

Marina Nikolau, bu düzenlemenin ön saflarda çalışanları korumayı amaçladığını ve tekrar eden saldırıların sağlık hizmetlerinin güvenli ve etkin işleyişini zayıflattığını belirtti.

*

Kıbrıs Cumhuriyeti tartışmalı yatırım programına noktayı koydu

Meclis, yatırım karşılığında Kıbrıs vatandaşlığı verilmesi uygulamasına İçişleri Bakanlığı’nın yasa tasarısıyla kesin olarak son verdi. Bu adım, yıllardır ülkeyi uluslararası alanda zor durumda bırakan programın yol açtığı ihlal prosedürünü sonlandırmayı amaçlıyor.

Avrupa Komisyonu, programın skandal yönetimi nedeniyle 2020’den itibaren süreci başlatmıştı. Önceki hükümet uyarılara rağmen etkin önlem almadı ve ülke ciddi eleştirilere maruz kaldı. Yeni düzenlemelerle yatırım yoluyla vatandaşlık tamamen kaldırıldı.

Aynı zamanda Meclis, Bakanlar Kurulu’na onur temelli vatandaşlık verme yetkisi tanıdı. Bu düzenleme, 1974 Türk işgali sırasında şehit olan Yunan kökenli çocuklar ve Kıbrıs’ın tanıtımına katkı sağlayan sanat ve kültür şahsiyetlerini kapsıyor.

*

Filelefteros’tan:

Feneromeni için Mutabakat Zaptı ve Lefkoşa eski şehir projelerinde hukuki belirsizlik

2021’de imzalanan Mutabakat Zaptı, Feneromeni binasının yenilenmesini ve Mimarlık Fakültesi’ne tahsisini öngörse de esas amaç, surlar içindeki Lefkoşa’nın yeniden canlanmasıydı. Fakültenin taşınmaması, şehirdeki yenilenme planlarını da etkiliyor.

Zapt, öğrenci yurtları, uzun dönemli kiralama, ekonomik teşvikler ve toplu taşıma bağlantısı gibi projeleri kapsıyor. Okul binasının hâlâ kullanılmamasına rağmen kilise yaklaşık 700 bin Euro kira geliri aldı.

Zapt taraflara yasal yükümlülük getirmiyor, ancak Lefkoşa Belediye Başkanı uygulanmaması durumunda hukuki sorunlar doğabileceğini vurguluyor.

Bu arada Eski Maliye Bakanı Konstandinos Petridis, Feneromeni binasının Kıbrıs Üniversitesi Mimarlık Fakültesi’ne tahsisi anlaşmasının hayata geçirilmemesinin, sadece tek bir projeyi değil, Tarihi Lefkoşa’nın yeniden canlanma ve ayağa kalkma şansını da engellediğini açıkladı.

Petridis, anlaşmanın 2021’de kapsamlı bir planın parçası olarak hazırlandığını ve şehirdeki okulların yenilenmesi, öğrenci yurtları, yaratıcı ve yenilikçi işletmeler için teşvikler ile kentsel altyapının geliştirilmesini içerdiğini hatırlattı.

Eski bakan, hükümeti anlaşmayı uygulamaya çağırarak, gerçek bir üniversite varlığının Tarihi Lefkoşa’nın yeniden canlanmasının merkezinde olduğunu ve binaya yerleşecek öğrencilerin bölgeye dinamizm ve ekonomik hareketlilik kazandıracağını vurguladı.

*

Kıbrıs, AB’de İngilizceyi ikinci dil olarak en az bilen ülkeler arasında

AB’nde yapılan yeni bir araştırmaya göre, Avrupa Birliği ülkeleri arasında İngilizceyi ikinci dil olarak en iyi konuşan ülkeler Hollanda, Hırvatistan ve Avusturya iken, Kıbrıs, İtalya ve Fransa ile birlikte orta düzey yeterlilik kategorisinde, listenin sonlarında yer aldı.

AB’de İngilizce, 2023’te orta ve üst ortaöğretimde en çok öğrenilen yabancı dil oldu; öğrencilerin %96’sı genel, %80’i mesleki eğitimde İngilizce dersleri aldı. Ancak okuma ve dinleme becerileri güçlü olsa da, konuşma ve yazma hâlâ eksik kalıyor.

Araştırmada ayrıca cinsiyet farkı göze çarptı: 2014–2025 arasında erkeklerde İngilizce yeterliliği 40 puan artarken, kadınlarda 20 puan arttı. Genç yetişkinler ise pandemi sonrası hâlâ düşük yeterlilik seviyesine sahip.

Öte yandan, yapay zekâ İngilizce öğreniminde giderek artan bir rol oynuyor. Yapay zekâ, sınavları otomatik değerlendirebiliyor, ders planlamasına ve materyal güncellemelerine katkı sağlayabiliyor. Uzmanlar, bu teknolojinin sorumlu ve bilinçli kullanımının önemine dikkat çekiyor.

*

Son 20 Yılda Eski Başkanlara 2 Milyon Euro Ayrıcalık – Araç Yıkama Masrafları dahi Ödeniyor – Vasiliu Sekreterinin olması Hakkından Vazgeçti

Son 20 yılda Kıbrıs Cumhuriyeti, eski Cumhurbaşkanları ve Meclis Başkanlarına toplam yaklaşık 2 milyon euro harcadı. Bu tutarın 1,46 milyon eurosu özel sekreter maaşı, geri kalan yaklaşık 500 bin euro ise hizmet araçları ve bakım giderleri için kullanıldı.

Belgeler, bazı eski üst düzey yetkililerin araç yıkama gibi masrafları dahi kamu bütçesinden karşıladığını ortaya koyuyor. Mevcut yasalar, görevden ayrılan yetkililerin araç kullanımının yakıt ve bakım masraflarını kapsadığını belirtiyor.

Son 20 yılda ödenen sekreter maaşları şöyle:

Yorgos Vasiliu: 709.352 €

Yannakis Omiru: 279.338 €

Marios Karoyan: 364.397 €

Dimitris Silluris: 64.865 €

Nikos Anastasiadis: 20.396 €

Belgeler ayrıca, yalnızca iki eski yetkilinin Sosyal Sigortalar Dairesi’ne işveren olarak kayıtlı olduğunu gösteriyor.