basın özetleri 26.11.25

Filelefteros gazetesi ana haberi

*

Binlerce öğrenci okul içi şiddetle karşı karşıya – Raporun rakamları endişe verici – Ortaöğretimde 4.749 öğrenci olaylara karıştı, 2.522 öğrenci ise mağdur edildi

Kıbrıs Cumhuriyeti Eğitim Bakanlığının 2024 yılına ait yıllık raporu, çeşitli sorunlarla karşılaşan ve okullarından – özellikle de Rehberlik ve Mesleki Eğitim öğretmenlerinden (ΣΕΑ) – destek ve yönlendirme ihtiyacı duyan öğrencilerin sayısının çok yüksek olduğunu ortaya koydu. Bu öğretmenler her gün çok sayıda vaka ile ilgileniyor.

Ortaya çıkan sorunlar arasında okul içi şiddet ve zorbalık olaylarına karışan öğrenciler, mağdur olanlar, ırkçı davranış gösterenler ile aile içi şiddet veya cinsel şiddetle karşı karşıya kalan çocuklar bulunuyor.

Resmî verilere göre, hem şiddet uygulayan hem de şiddete maruz kalan öğrenciler arasında özellikle sözel şiddet en yaygın şiddet biçimi olarak öne çıkıyor.

2023–2024 ders yılına ait yıllık raporda yer alan sayısal veriler şöyle:

Fiziksel şiddet: 948 öğrenci

Sözel şiddet: 2.331 öğrenci

İlişkisel şiddet: 1.193 öğrenci

Mülke zarar verme: 277 öğrenci

Bu olayların okul türlerine göre dağılımı ise

Ortaokullar: 721 fiziksel şiddet, 1.713 sözel şiddet, 869 ilişkisel şiddet, 197 mülke zarar verme

Liseler: 91 fiziksel şiddet, 347 sözel şiddet, 165 ilişkisel şiddet, 53 mülke zarar verme

Teknik okullar: 108 fiziksel şiddet, 203 sözel şiddet, 106 ilişkisel şiddet, 25 mülke zarar verme

Politis:

Düşük gelirli emeklilere ek destek: Emeklilik reformunun ana hatları

Kıbrıs Cumhuriyeti hükümeti, Sosyal Sigortalar Fonu kapsamındaki birinci emeklilik ayağını güçlendirmeye yönelik reform hazırlıyor. Amaç, düşük gelirli emeklilerin gelirini artırmak, mevcut sistemdeki karmaşıklığı azaltmak ve gelir dağılımında daha adil bir yapı oluşturmak.

Yeni sistemde Sosyal Sigortalar emekliliği yine sabit ve oransal olmak üzere iki bölümden oluşacak. Ancak hesaplama yöntemi değişecek; temel emekli maaşı yükseltilecek, oransal bölüm ise düşük gelirli emeklilere ek gelir sağlayacak şekilde yeniden düzenlenecek. Bu ek gelir, yüksek maaşlı emeklilerden sınırlı kesintiler yapılarak finanse edilecek. Böylece, hem emeklilere insana yakışır bir gelir sunulacak hem de yoksulluk riski ve cinsiyetler arasındaki emeklilik farkları azaltılacak.

Çalışma Bakanı Yannis Panayotu, reformun kapsayıcı olacağını ve kadınların sosyal güvenlik haklarının güçlendirileceğini belirtti. Hazırlık çalışmalarının tamamlandığını, yasa tasarılarının 2025 yılı içinde Bakanlar Kurulunda onaylanmasının beklendiğini açıkladı. Reform, kuşaklar arası dayanışmayı güçlendirmeyi ve sosyal güvenlik sistemini daha adil bir şekilde yeniden yapılandırmayı hedefliyor.

*

Haravgi gazetesinin ana haberi:

Bu ülkeyi kim yönetiyor? – Cumhurbaşkanı, Angelidis için kendi aranızda meseleyi halledin dedi

Yardımcı Başsavcının olası istifası gündemdeyken, Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Savvas Angelidis ile görüştüğünü doğruladı ancak müdahale etmeyeceğini açıkladı. Cumhurbaşkanı, bağımsız kurumların kendi anlaşmazlıklarını çözmesi gerektiğini vurguladı.

AKEL sözcüsü Yorgos Kukumas, Yardımcı Başsavcının sessizliğinin organize suç, polis yolsuzluğu ve cezaevi sorunlarıyla ilgili endişeleri artırdığını belirtti. Kukumas, Angelidis güvende hissetmiyorsa vatandaşların ne hissetmesi gerektiğini ve Adalet Bakanı ile Polis Müdürünün neden görevde kaldığını sorguladı.

AKEL ayrıca, Angelidis ve Savvidis’in Savcılık makamına atanmasının başından itibaren tarafsızlık güvencesi taşımadığını ve görevleri sırasında kurumun siyasilerce araçsallaştırıldığını vurguladı. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin tecavüz şikayetiyle ilgili kararına atıfla, Agelidis’in istifa etmesi gerektiği belirtildi.

DİKO Başkanı Nikolas Papadopulos ise kamuoyundaki tartışmalara yanıt verilmesi ve polisin şikayetleri tam olarak araştırması gerektiğini söyledi.

*

Alithia gazetesinin ana haberi:

Kurumsal kriz ve sorumluluk eksikliği – Nikos Hristodulidis seçim gündeminde sığınak buluyor

Savaş Agelidis’in istifa niyetiyle ilgili olay, Kıbrıs’ta kurumsal krizleri gözler önüne seriyor. Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı, yalnızca sözlü açıklamalar yapmakla yetiniyor ve kurumları korumak için siyasi inisiyatif almıyor.

Yolsuzlukla Mücadele Kurumu, politikacılardan ve gazetecilerden gelen baskıları kabul etmekle birlikte kurumsal şeffaflık sağlayamıyor. Adalet çalışanlarına yönelik tehditler ve yolsuzluk iddiaları, devletin güvenlik mekanizmalarının ve yargının bağımsızlığının yetersizliğini ortaya koyuyor.

*

Kıbrıs Rum gazetelerinin diğer haberlerinden bazı seçmeler:

Politis’ten:

Lübnan ile Münhasır Ekonomik Bölge sınırlandırması ve elektrik bağlantısı – Hristodulidis ve Aoun, en yüksek politik ve bölgesel öneme sahip anlaşmaları imzalıyor

Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Nikos Hristodulidis, Lübnan’a kritik bir ziyaret gerçekleştiriyor. Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı, Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Aoun ile görüşerek iki önemli anlaşma imzalayacak: biri Kıbrıs ile Lübnan arasında Münhasır Ekonomik Bölge sınırlarının belirlenmesi, diğeri ise iki ülke arasında elektrik enerjisi bağlantısı konusunda olacak. Deniz yetki alanı anlaşması 2007’den beri bekliyordu ve Türkiye’nin müdahaleleri nedeniyle ilerleyememişti. Elektrik bağlantısı Lübnan’ın enerji sorunlarını çözmede stratejik önem taşıyor.

Hristodulidis’in ziyareti, Kıbrıs’ın bölgesel işbirliğini güçlendirme ve Lübnan ile tarihsel ve stratejik bağlarını derinleştirme çabalarının bir parçası. Görüşmeler sırasında güvenlik, bölgesel istikrar ve enerji işbirliği konularında kapsamlı tartışmalar yapılacak. İmzalar ve açıklamalar Hristodulidis ile Aoun’un ortak basın toplantısında duyurulacak. Ziyaret, yaklaşık üç saat sürecek ve iş toplantıları ile çalışma yemeğini kapsıyor.

*

Haravgi gazetesinden:

Avgoru’da hortum felaketi: 20’den fazla ev ağır hasar gördü

Hortum, Avgoru köyünü vurdu, evlerin çatılarında ciddi hasara, ağaçların devrilmesine ve güneş panelleri ile su ısıtıcılarının zarar görmesine yol açtı. 20’den fazla ev etkilendi, bir otoparkta ise araçlar havaya kalktı.

Mağusa İl Yönetimi ekipleri hasarın giderilmesi için sahada çalışmaya devam ediyor. Hortum nedeniyle köyde elektrik kesintileri yaşandı. Küçük çaplı zararlar Kıbrıs’ın diğer bölgelerinde de görüldü.

AKEL Mağusa Yoğun fırtınanın ağır hasara yol açtığı Avgoru’da, etkilenen ailelere destek sağlanması için derhal kurumsal girişimde bulundu.

AKEL, İçişleri Bakanı’na gönderdiği yazıda, aşırı hava koşullarından zarar gören sakinlere tazminatların gecikmeksizin verilmesi çağrısında bulundu. Aynı zamanda Aya Napa Belediye Başkanı’na da bir yazı gönderilerek, etkilenenlere acil destek sağlamak amacıyla olağanüstü bir mali kaynağın ayrılması talep edildi.

AKEL, yardımların öncelikli ve temel ihtiyaçları karşılaması gerektiğini vurguluyor ve devletin ilgili birimlerinin hızlı hareket ederek aileleri yeni yağışlara karşı korumasını istiyor. Partinin, süreci yakından takip edeceği ve tüm mağdurların hak ettikleri desteği almasını sağlayana kadar müdahalelerini sürdüreceği vurgulandı.

*

PEO asgari ücret artışı için somut öneriyle masada

PEO Genel Sekreteri Sotirula Haralambus, 2026–27 dönemi için asgari ücret artışının, Otomatik Hayat Pahalılığı Ödeneği’nin güncellemesinin ötesinde, gerçek ve anlamlı olması gerektiğini vurguladı. Hükümetin düşük ücretlileri destekleme ve maaşların yeterliliğini artırma hedefiyle tutarlı hareket etmesi gerektiğini belirtti.

Haralambus, PEO’nun tüm ilgili taraflarla yapılacak diyalogda somut ve gerekçelendirilmiş bir öneri sunacağını açıkladı. Ayrıca sendikal hareketle koordinasyon sağlanarak ortak bir yaklaşım benimsenmesi planlanıyor.

Asgari ücretin adil olması gerektiğini de vurgulayan Haralambus, aynı ücretin 38 saat ve 42 saat çalışanlar için eşit olamayacağını söyledi.

PEO Genel Sekreteri, emeklilik reformunun ilkeler temelinde yapılması gerektiğini, Sosyal Sigortalar Fonu’nun ise halihazırda sahip olduğu kamu ve dayanışma niteliğini koruması gerektiğini ifade etti. Ayrıca, öneriye göre oransal emekli maaşı konusunun işveren ve çalışanların elinde kalacak olmasının endişe verici olduğunu belirtti.

*

Filelefteros’tan:

Kombos ile Mısır Dışişleri Bakanı arasında telefon görüşmesi: İkili öncelikler gündemde

Kıbrıs Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Konstandinos Kombos ile Mısırlı mevkidaşı Badr Abdelati, Salı günü yaptıkları telefon görüşmesinde Kıbrıs ile Mısır arasındaki sağlam işbirliğini yeniden teyit ettiler.

Kıbrıs Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı, sosyal medya paylaşımında görüşmenin önemli ve kapsamlı bir tartışma içerdiğini; temel ikili ve bölgesel önceliklerin ele alındığını, iki ülke arasındaki işbirliğinin güçlendirilmesinin ve Kıbrıs Cumhuriyeti’nin Avrupa Birliği Konseyi Başkanlığı döneminde yakın işbirliğinin sürdürülmesinin öneminin vurgulandığını belirtti.

*

2023–2024 eğitim yılında 10 binden fazla öğrenci eğitim psikologlarına yönlendirildi

Kıbrıs’ta Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Derneği, 2023–2024 eğitim yılında 10 binden fazla öğrencinin eğitim psikologlarına sevk edildiğini açıkladı. Bu sayı bir önceki yıl 9.300’dü ve dernek, okulda psikolojik ve eğitimsel desteğe ihtiyaç duyan çocukların sayısındaki hızlı artışı vurguladı.

Dernek, bu artışın hem destek ihtiyacının büyüdüğünü hem de okul personelinin öğrencilerin yaşadığı zorluklara karşı artan farkındalığını gösterdiğini belirtti. Ancak Kıbrıs, diğer Avrupa ülkeleriyle karşılaştırıldığında hâlâ ciddi eksiklikler taşıyor; bugün bir eğitim psikoloğu 1.850 öğrenciye bakıyor. Uluslararası uygulamalarda birçok okulda sürekli görev yapan psikologlar bulunuyor ve bu, öğrencilere anında ve bireysel destek sağlanmasını mümkün kılıyor.