basın özetleri 07.09.22

Haravgi gazetesi “Pahalılık maaş kemiriyor, planlar erteliyor – Haneler ve işletmeler için her gün bir hayatta kalma savaşı” başlıkları altındaki ana haberinde ön sayfasında şu noktaları vurguluyor:

Merkez Bankası Raporu: Υatırım planları erteleniyor, sürekli tüketim mallarına yapılan harcamalar azalıyor

“Οrtam gitgide daha da belirsizleşiyor ve yeni işletme kredisi kriterleri sıkılaştırılıyor”

Enflasyonun aydan aya düşen binlerce hanenin reel geliri üzerindeki olumsuz etkileri

Habere göre; Ulusal Merkez Bankasının kamuoyuna açıkladığı ilgili rapora göre hüküm süren pahalılık ve belirsizlik nedeniyle haneler ve işletmeler yatırımcı planlarını erteliyor ve sürekli tüketim ürünlerini kısıtlıyor. Merkez bankasının raporuna göre 2022 yılının ikinci çeyreğinde hane ve işletme kredilerinin kriterleri daha sıkı hale getirildi. Bankalara göre ise önümüzdeki dönemde daha da sıkılaştırılması söz konusu.

Raporda gerek hanelerin gerekse de işletmelerin konut ve tüketim kredisi taleplerinde de düşüş kaydedildiği belirtildi. Bu arada ise yedek sermaye ve işletme sermayesi kredisi taleplerinde artış kaydedildi. Artışın, enerji ve ham madde fiyatlarının yükselişi ve devam eden tedarik zinciri kesintileriyle muhtemelen bağlantılı olduğu düşünülüyor.

*

Politis gazetesinin ana haberi:

«Hile ve çıkar çatışması olup olmadığını kontrol edecekler - Elinde Kıbrıs Türk malları bulunduran yetkililerin ve danışmanların isimleri bugün Meclis’e gidiyor”

Kıbrıs Türk Malları İdaresinin yetkilileri ve komisyon danışmanlarının isimleri, kendilerinin ve akrabalarının çıkarlarına hizmet amacıyla hareket edip etmediklerinin anlaşılması için, altı aylık bir gecikmeyle, bugün Meclise sunulacak.

Sayıştay ve Hukuk Servisinden, bir komplo ve çıkar çatışması sorununun söz konusu olup olmadığı konusunda görüş bildirmeleri istenecek. Sayıştay’ın ticari amaçla kullanılan mülklere ilişkin araştırması da devam ediyor.

Meclisin Göçmenler Komisyonu Başkanı Nikos Kettiros etik düzen sorunu konusunu gündeme getirdi. “Hem kimlerin Kıbrıs Türk mallarını kullanabileceğine karar verecekler hem de aynı zamanda kendileri ve akrabaları Kıbrıs Türk mallarından faydalanacak. Öyle şey olmaz” şeklinde vurguladı.

*

Filelefteros gazetesinin ana haberi Covid döneminde bir halk mitinginde eylemcilere karşı polisin TOMA kullanmasıyla ilgili gelişmeleri veriyor.

“Aiandas suçsuz, yurttaşlara kovuşturma – Poliste iç tepkiler meydana geldi, yurttaşlar ise haklarında kovuşturma başlatılmasını haksız ve yasadışı buluyor” başlıkları altında verilen haberde şöyle yazıyor:

2021 yılı Şubat ayında Os Dame / Buraya Kadar hareketinin Lefkoşa’nın merkezinde gerçekleştirmiş olduğu protesto eyleminde gelişen olaylarla ilgili olarak iki polis memuru ve 11 eylemci hakkında dava açıldı ancak eylem sırasında polis tarafından kullanılan ve eylemci bir kadının yaralanmasına yol TOMA kullanılmasına dair hiçbir kovuşturma yapılmayacak. Başsavcı, yurttaşlara aşırı şiddet kullanmak suçlamasıyla iki polise kovuşturma açılmasına, 11 yurttaşın ise olay yaratmak, pandemi koşullarında eylem yasağını çiğnemek ve koruyucu maske kullanmamaktan yargılanmasına karar verdi.

*

Ve Alithia gazetesinin ana haberi:

“Ülkeyi krizin insafına bırakmayacağız – Cumhurbaşkanı adayı Averof Neofitu önümüzdeki beş yıla dair planlarını açıkladı”

“Gıda krizi geliyor… Kasırga geliyor. Önümüzdeki Hükümet Kıbrıs’ı kopan kasırgaya karşı korumalı” başlıkları altında veriliyor. Ön sayfada ayrıca şu noktalar öne çıkarılıyor:

Yenilikçi öneriler – Averof Cumhurbaşkanlığı seçiminde Cumhurbaşkanı Yardımcısı ve Şeffaflık ve Hesap Verme Yüksek Komiseri de seçilmesi önerisi yaptı

Daha az vergi ve daha fazla kalkınma ile cesur vergi reformu

Habere göre; Averof Neofitu adaylığını destekleyenlerden oluşan bir kalabalık önünde yaptığı konuşmada Kıbrıs’ın önümüzdeki beş yılına yönelik önerilerini açıkladı. Neofitu ekonomi, Kıbrıs’a ilişkin vizyonu, Kıbrıs sorunu ve Anayasada değişiklikler hakkında konuştu.

Cumhurbaşkanı adayı Kıbrıs sorunu hakkında konuşurken “Kıbrıs sorununu Türkiye’ye baskı yaparak çözebileceğimize kim inanır gerçekten” diye sordu ve başka bir yol önerdi. “Konjonktürü değerlendiren ve günümüzde AB’nin istediği şey olan enerji ile güvenlik konularını birleştirerek müzakerelerin yolunu açan bir yol” dedi. Çıkmazı kırmak için elimizde bulundurduğumuz güçlü kağıtların NATO ve doğal gaz olduğunu söyledi. Kendisinin ülkeyi “güven içinde ve yeni maceralardan uzak ileriye götürebileceğini” söyledi.

*

Kıbrıs Rum gazetelerinin diğer haberlerinden:

Alithia gazetesi:

“PEO işin özünü kaydırmaya çalışıyor – 750 avroluk maaş ve haftada 40 çalışma saatiyle toplu sözleşmeler imzaladı şimdiyse bahanelere başvuruyor”

Alithia gazetesi sözleşmeyi tam metin halinde yayınladı ama şimdi gördüğümüz PEO’nun işin aslını kaydırmaya çalıştığıdır.

Soru: Neden PEO Papadopulos ve Vasiliu ile hükümet ortağı olduğu dönemlerde asgari ücreti belirleyebilecekken bunu yapmadı?

Dün gazetemizin yaptığı haber hakkında tarif edilemez hakaretler kullanan PEO sendikası “Alitiha’nın kıyaslanamayacak olaylardan söz ettiğini ve söz konusu iş sözleşmesinin imzalandığı dönemde asgari ücret olmadığını, yapmaya çalışılan şeyin hakikati saptırmak olduğunu” söyledi.

*

Filelefteros gazetesinden:

“Averof Cumhurbaşkanı Yardımcısı önerisi yaptı”

Averof Neofitu dün akşam gerçekleştirdiği Lefkoşa mitinginde kapsamlı Anayasa değişikliği önerisi yaptı ve iç yönetimde rol sahibi olacak bir Cumhurbaşkanı Yardımcısı makamı oluşturulmasından söz etti.

*

“Kıbrıs Türk mallarıyla şölen - Devlet memurlarının hileleri – Baf belediye Başkanı Fedonas Fedonos’tan Kıbrıs Türk mallarıyla ilgili olarak politikacı ve başka kişilere dair ihbar”

Milletvekillerine gerçek olduğunun anlaşılması halinde Kıbrıs Türk mallarının içten suiistimal edildiğine dair şikayetler ulaştı. Karşılıklı gammazlamalar ama aynı zamanda bazı kişilerin tutumlarına tepkilerden kaynaklanan ihbarlara göre;

Bir Türk Malları İdaresi memuru 500 dönümlük bir Kıbrıs Türk arazisini kullanıyor.

Kıbrıs Türk mallarını kiralama hakkı olabilecek kişiler hakkında kararlar alan Kaza Danışma Komisyonunun bir üyesi kendisine Türk malı tahsis edilmiş bir çiftçiden arazı kiralıyor. Bu durumda diğer adayları bertaraf etme konusunda muhtemel önceden yapılmış anlaşma söz konusu.

Bir kazada yine yetkili bir kişi Kıbrıs Türk evi aldı. Bu durumda ise evi isteyen başka şahısların olup olmadığı ve reddedilip reddedilmedikleri bilinmiyor.

Bir kazada kilit noktada bulunan bir şahsın çocuğu kentin işlek yollarından birinde bulunan değerli bir Kıbrıs Türk malını dükkân olarak kullanıyor.

Konu Mecliste ele alınacak.

*

“ENI: 2025 yılına dek EastMed tamamlansın - İtalya’dan boru hattı konusunda bomba - İtalyanlar rota değişikliği yaptı”

Reuters ajansı İtalyan ENI şirketinin yüksek yetkililerinden Guido Brusco’nun, dün Salı günü, Milano’daki bir etkinlik sırasında EastMed boru hattı çalışmalarının 2025 yılına dek biteceğini söylediğini duyurdu. 2020 yılında Kıbrıs Yunanistan ve İsrail ile birlikte Avrupa’ya üç ülke üzerinden doğal gaz götürecek EastMed boru hattı anlaşmasını imzalamıştı.

6 milyar avroya mal olacak EastMed projesi bundan birkaç yıl evvel İsrail’in o dönemki başbakanı Benjamin Netaniahu’nun inisiyatifiyle başlatılmıştı.

İtalyan basınına göre “Proje çalışmaları başlama aşamasında”. İtalya’nın İsrail Büyükelçiliği ise bu çabada yer almak isteyen ülkelerin teknik çalışmaların sonuçlarını beklediğini bildirdi.

Haravgi gazetesinden:

“3 kişiden 1’i Hükümete ve Meclise güvenmiyor – Çoğunluk ekonomik durumun kötü olduğuna inanıyor, daha kötü günlerin geleceğini düşünüyor”

Dün kamuoyuna açıklanan Avrobarometre’nin Kıbrıs sonuçlarına göre üç Kıbrıslıdan biri Hükümete ve Meclise güven duymuyor.

Sorulanların yüzde 33’ü Hükümete güvendiğini söylerken yüzde 62’si güvenmediği cevabı verdi. Yüzde beşi ise soruya cevap vermedi.

Avrupa Birliğine güveniyor usunuz sorusuna ise sorulanların yüzde 42’si evet, yüzde 54’ü hayır, yüzde 4’ü ise bilmiyorum cevabını verdi.

Kurumlara güven eksikliği olgusunun sadece Kıbrıs’a özgü olmadığına vurgu yapıldı. AB üye ülke hükümetlerine güvenmeyen yurttaşların oranı yüzde 61, AB üye ulusal meclislerine güvenenlerin oranı ise yüzde 43 olarak kaydedildi.

Bu arada Kıbrıslıların ezici çoğunluğu, yüzde 68’lik bir oranla, ekonomik durumu çok kötü olarak nitelendirdi. Yüzde 51’i ekonomiyi çok daha kötü günlerin beklediğini, yüzde 40’ı ise işsizliğin artacağını düşündüğünü söyledi.

*

“ETEK: Akama’nın kalkınmasında çevrenin korunmasına ağırlık verilsin”

ETEK Başkanı Konstandinos Konstandis başkanlığındaki bir ETEK heyeti geçen Pazartesi günü Tarım Bakanı Kostas Kadis ile görüşerek Akama imar planını konuştu. ETEK yaptığı ilgili açıklamada Tarım, Zirai Kalkınma ve Çevre Bakanlığını ile Çevre Dairesinin Akama imar planına yönelik çalışmalarını sürdürülebilir bir kalkınmaya doğru atılmış adımlar olarak nitelendirdi ve en kısa sürede tamamlanması gerektiğini ifade etti.

ETEK Akama’nın kalkındırılmasında çevrenin korunmasına, Akama köylerinin güçlendirilmesine ve dağınık yerleşimin engellenmesine ağırlık verilmesi gerektiğine vurgu yaptı.