basın özetleri 19.05.22

Alithia gazetesinin ana haberi dün küçükbaş hayvan besicilerinin dün Cumhurbaşkanlığı Sarayı önünde yaptıkları protesto eylemini konu alıyor.

“Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın önünde holiganlık – Polisin küçükbaş hayvan besicilerinden bazılarını tutuklaması bekleniyor” başlıkları altında verilen haberde şöyle yazıyor:

Küçükbaş hayvan besicileri dün Cumhurbaşkanlığı Sarayı önünde ve Lefkoşa’nın başka düğüm noktalarında gerçekleştirdikleri eylemlerind haklarını aramak için holigancılığa başvurdu. Cumhurbaşkanlığının giriş kapısını kırmaya çalıştılar, girişi ateşe verdiler ve yola büyük miktarlarda süt döktüler. Ardından Lefkoşa’nın girişinde trafik kaosuna sebebiyet verdiler. Polisle çatışmaları son dakikada önlenebildi. Polisin dün akşam iki kişi hakkında tutuklama kararı çıkarması bekleniyordu, olaylara karışan başka kişileri de tespit etmeye çalışıyor. Eylemciler Cumhurbaşkanlığının ayın sonuna kadar kendilerine 8 milyon avro vereceğine dair açıklamasını yuhalamayla karşıladı. Hellim süt kotasıyla ilgili Avrupa Birliği talimatının derhal uygulanmasını istedi ve süt ürünleri sanayicilerinin fiyat manipülasyonu yaptığını iddia etti.

Bu arada sevgili dinleyenler, Haravgi gazetesinde yer alan ilgili habere göre “Dün Cumhurbaşkanlığı Sarayı önünde küçükbaş hayvan besicilerinin protestosu sırasında meydana gelen olaylarla ilgili olarak Polis 42 yaşındaki bir kişiyi tutuklandı. Verilen bilgilere göre, kimliği tespit edilen iki kişi hakkında daha tutuklama kararı çıkarıldı.

Dünkü protesto eylemi sırasında olay yerinde bulunan polis yaşananlara müdahale etmedi, ancak emniyete alınan kamera görüntülerinin incelenmesi sonucunda, olaylarda yer alanlar hakkında tutuklama kararı çıkarıldı”.

*

Haravgi gazetesinin ana haberi “Tüketici Hükümetin ataletini pahalıya ödüyor – Kıbrıs’ta pahalılık AB ülkelerine kıyasla beş katı hızla arttı” başlıkları altında veriliyor. Şöyle yazıyor:

Avrupa İstatistik Ofisi'nin dün yayınladığı anketin “pahalılık şampiyonu” Kıbrıs oldu.

Somut olarak anket, Nisan ayında Kıbrıs'ta Uyumlaştırılmış Tüketici Fiyatları Endeksi'nin %8,6'ya sıçradığını, önceki tüm rekorları kırarak %7,4 olan AB ortalamasının üzerine çıktığını gösterdi. Kıbrıs Mart'tan Nisan'a yüzde 3,1 ile Estonya ve Malta'nın ardından üçüncü en büyük artışı kaydetti, AB ortalamasının ise sadece yüzde 0,6 oranında arttığı belirtildi. Diğer bir deyişle, Kıbrıs'ta endeks, son aylarda hakim olan eğilimin bir göstergesi olarak, AB ortalamasının beş katı hızla yükseldi.

Geçen Salı günü Ekonomi Bakanı Konstantinos Petridis 2022'de enflasyonun "AB ortalamasının önemli ölçüde altında" olacağını iddia etmiş ve bu olgunun esas olarak dış faktörlerden ve özellikle enerji sektöründeki fiyatlardan kaynaklandığını belirtmişti. Buna karşın veriler, Kıbrıs'ta enflasyonun AB ortalamasının üzerinde olduğunu ve çok daha hızlı ritimlerle büyüdüğünü açıkça gösteriyor. Rapor ayrıca hane halklarının ve işletmelerin hükümetin ataletini pahalıya ödediğini de doğruluyor.

Avrupa İstatistik Dairesi verilerinin analizine göre elektrik ve petrol ürünlerindeki artışlar %40'a ulaşarak tüm pazarı etkisi altına aldı. Özellikle Nisan ayında elektrik fiyatları bir önceki yılın aynı ayına kıyasla %39, motorin fiyatları %41,2 ve benzin fiyatları %26,2 oranında arttı.

"Konut, su temini, elektrik ve tüp gaz" kategorisinde hanelerin maliyetinin %20,9, "Ulaştırma"da %17,5, "Yiyecek ve Alkolsüz İçecekler"de ise %12 arttığına dikkat çekildi. Ayrıca, "Restoran ve Oteller" kategorisindeki fiyatlar %8, "Mobilya, Ev Gereçleri ve Temizlik Ürünleri" kategorisinde ise %4 oranında arttı. Tüm diğer ürün ve hizmet kategorilerinde de önemli artışlar kaydedildi.

Bu arada Haravgi gazetesinin bir başka haberinde “PEO Genel Sekreteri Sotirula Haralambus pahalılıkla başa çıkılması ve gelirlerin desteklenmesi için kapsamlı önlemlere ihtiyaç olduğunu vurguladı. ASTRA'nın Proini Ekdosi” programında konuşan Sotirula Haralambus, PEO'nun hane halklarının ve özellikle savunmasız grupların fiyat artışlarından korunması üzere 18 öneri ortaya koyduğunu belirtti. PEO’nun vergi indirimleri vasıtasıyla pahalılığa karşı önlemler alınmasını talep ettiğini söyledi” diye yazıyor.

*

Politis gazetesi “Binlerce çalışana yönelik belirli mesleki alanları kapsayan emeklilik olanağı – Devlet sektöründe yeni ek emeklilik planı” başlıkları altında verdiği ana haberine göre “Yeni emeklilik planı belediye çalışanları dâhil olmak üzere devlet sektörü çalışanlarını kapsıyor. 1 Ekim 2011 tarihinden sonra işe alınmış memurlara yönelik plan ihtiyat sandığı felsefesi dâhilinde olup, çalışanlar ve işveren olan devlet emeklilik maaşı aylığına yüzde beş oranında katkı yapacak. Plandan yararlanacak olan çalışanlar ise 1. Ekim 2011 tarihinden sonra işe girenler, devlette, yerel yönetimde süresiz kontratla çalışanlar, özel polis memurları, sözleşmeli astsubay ve Ormancılık Koleji mezunları olacak”.

*

Filelefteros gazetesinin ana haberi:

“Erken başlayan seçim kampanyası ateşi – Hükümet ve muhalefet siyaset sahnesini erkenden kutuplaştırmak peşinde”

Adaylar ve partilerin seçimleri daha netleşmeden, ateşlenen siyaset sahnesi uzun ve yoğun bir seçim kampanyası öngörüyor.

Başta iki büyük olmak üzere seslerini yükselten partiler, sürekli yeni cepheler açıyor. DİSİ ve AKEL, öncü bir rol üstlenerek oldukça değişken ve öngörülemeyen bir yüzleşme beklentisi yaratan siyaset sahnesinde erken bir çizgi belirlemek niyetinde. DİKO'nun kararları ise halen netleşmedi. Dün yine Nikos Hristodulidis'e saldıran DİSİ, onu konuşmasında intihalle suçladı. DISY, konuyu haberlerde canlı tutmak istiyor. Dün Hristodulidis'in, İoannis Kasulidis'in söyledikleriyle tıpatıp aynı olan konuşma pasajlarını içeren yeni bir video yayınlandı. Videoda toplam 47 aynı olan cümle yer alıyor.

Andreas Mavroyannnis'in desteklenmesine yönelik önerisinin kesşnleşmesi süreci devam eden AKEL'den dört bir yana atışlar yapılıyor. Averof Neofitu ve Nikos Hristodulidis'i aynı madalyonun iki yüzü olmakla suçlayan AKEL savaş alanına pahalılık kozunu kattı ve oklarını hükümet cephesine yöneltti.

Son zamanlarda Andreas Mavroyannis'in adaylığını desteklemesi üzere AKEL'in yeniden ona yaklaşmaya çalıştığını gören DİKO pahalılık sorununu öne çıkardı. DİKO’nun içinde halen AKEL ile işbirliği fikrinin destekçileri olmakla birlikte baskın eğilim Nikos Hristodulidis’in desteklenmesi olmaya devam ediyor.

Cumhurbaşkanlığı Sarayı da, okları AKEL’i işaret ederek sert ve eleştirel bir şekilde yanıt vermeyi seçti ve tartışmalara dahil oldu. AKEL hükümetinin sosyal market dönemini hatırlatarak, seçim öncesi dönemi kızıştırdı.

*

Kıbrıs Rum gazetelerinin diğer haberlerinden bazı seçmeler:

Filelefteros:

“Kıbrıs nüfusunun yüzde 21’i yabancı uyruklu – Sayım verilerine göre nüfus yüzde 9,2 oranında arttı”

İstatistik Dairesinin açıkladığı ön sonuçlara göre Kıbrıs Cumhuriyeti’nin kontrolü altındaki bölgede yapılan 1 Ekim 2021 nüfus sayımı verileri, 2011 sayımına kıyasla Kıbrıs nüfusunun yüzde 9,2 oranında arttığını açıkladı. 2011’de 840 bin olan nüfus 2021’de 918,100 kişiye ulaştı. Nüfusun yüzde 48,6’sı erkek, yüzde 51,4’ü ise kadınlardan oluşuyor.

Yaşça ele alındığında nüfusun yüzde 67’4’ü 15 ile 64 yaşları arasında. 15 yaş altı çocuk oranı nüfusun yüzde 15,9’unu, 65 yaş ve üstü kesim ise yüzde 16,7’sini oluşturuyor. Rakamlar nüfusun yaşlanma eğiliminin bir göstergesi. Aynı eğilime çoğu AB üyesi ülkede de rastlanıyor.

Kıbrıs nüfusu içindeki yabancı uyruklu kişilerin sayısı 193.300 olarak açıklandı. Bu rakam oran olarak nüfusun yüzde 21,1’ini oluşturuyor. Yabancıların en yoğun biçimde yaşadığı kazalar ise çoğunluk sırasıyla Baf, Limasol, Larnaka, Mağusa ve son olarak da Lefkoşa olarak sıralanıyor.

Aynı verilere göre aile fert sayısında aşamalı biçimde azalma görüldüğü belirtildi. 2021 yılında ortalama aile fert sayısı 2,6 kişiden oluşuyor. 1976 yılında bu rakam 4 kişi, 1992’de iki kişi, 2011 sayımında ise 2,8 kişi olarak görülmüştü. En kalabalık ailelerin bulunduğu kentler bakımından ise Mağusa birinci sırada, Baf ise son sırada yer alıyor.

İstatistik Dairesi 2021 nüfus sayımı sonuçlarından elde edilen ayrıntılı verileri yayınlamaya devam edecek.

*

Ulaştırma, İletişim ve Bayındırlık Bakanı Yannis Karusos, dünkü Bakanlar Kurulu toplantısının ardından sosyal hedef olması amacıyla bisiklet alımına yönelik Teşvik Planında değişiklik yapıldığını duyurdu.

Karusos yaptığı açıklamada, "İlk kez 2021 yılında başarıyla uyguladığımız bisiklet alımına yönelik Teşvik Planı'nın bugün Bakanlar Kurulu'nda yeniden değerlendirmesi yapıldı. Uygulandığında 8 saat içinde yaklaşık 8.000 başvurunun alınmış olduğu tüm beklentileri aşan bir plandı " dedi.

Bakanlar Kurulunda yapılan değerlendirmenin ardından, 200 bin avroluk bir bütçeyle ve bazı değişikliklerle, sosyal odaklı, hassas grupları ve gerçekten bir bisiklet satın alıp kullanacak ihtiyaç duyanları hedef alacak yeni bir plan oluşturuşlacağını söyledi.

*

Alithia gazetesi:

“Mitsotakis’in ABD ziyaretinin kazançları – Türkiye ile Tatar’dan öfke – Birileri hariç Yunanistan Başbakanına hayran kaldılar”. Gazetenin ön sayfasına bu başlıklarla yansıtılan içteki ilgili haberlerden bazı başlıklar:

Yunanistan Başbakanı tüm yakıcı ulusal meseleleri ortaya koyarken hedef kitleye yönelik en uygun ve etkili yolu kullandı

Diplomatik marifet ve ustalıkla, Türkiye'nin adını bile anmadan, uluslararası hukuka bağlılığı seçerek ve Rusya'nın Ukrayna'yı işgalini uygun biçimde değerlendirerek çok net mesajlar verdi

Duygulanan Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi Mitsotakis’in konuşmasını “Benzersiz ilham verici bir konuşma” olarak değerlendirdi

Türkiye ve Tatar’dan öfkeli açıklamalar – Türk basını şakşakçılardan söz etti – Oktay: Mitsotakis Kongrede tiyatro oynadı

Mitsotakis’e Kıbrıs’ta da hayran kaldılar –AKEL – DİKO – Ekologlar ve ELAM konuşmayı es geçti

Başlığın altında Cumhurbaşkanı Nikos Anastasiadis’in ilgili açıklaması yer alıyor. Cumhurbaşkanı “Kiriakos Mitsotakis Amerikan kongresinde tarihi bir konuşma yaptı. Yunanistan’ın yanısıra Kıbrıs’ın da bölgemizde güvenlik ve işbirliğine yönelik rolünü ortaya koydu. Kıbrıs sorununda ilkeli güçlü bir görüş ortaya koymak ülkemizin mücadelesi için belirleyicidir” diye yazdı.

Haravgi gazetesi:

“İoannis Kasulidis: “Kıbrıs sorununun çözümü için koşullar olgunlaştı”

Dışişleri Bakanı İoannis Kasulidis, dün, Prag’da yaptığı açıklamalarda Avrupa tarihinin bu zor anlarında Kıbrıs sorununa bütünsel bir çözüm bulunmasına yönelik koşulların olgunlaştığını söyledi. Mevkidaşı Yan Lipavski ile yaptığı çalışma toplantısından sonra yaptığı açıklamada, “Sayın Lipavski’yi cesur Güven Oluşturma Önlemlerimizle ilgili olarak bilgilendirdim” diyen Dışişleri Bakanı önlemlerin “siyasi sorunumuzun çözülmesi amacıyla müzakere sürecinin yeniden başlamasına katkı yapabileceğini” ifade etti.