basın özetleri 16.12.22

Haravgi gazetesinin ana haberi:

“DİSİ hükümeti petrol ürünlerinde haksız kazanç nedeniyle suçlu – Sayıştay: Hükümet petrol şirketlerini böyle koruyor” başlıkları altındaki haberde öne çıkan noktalar şöyle:

Şirketlerin hâkim pozisyonu kötü amaçlara yönelik olarak kullanılıyor. Düşük maliyetli benzin istasyonlarını ruhsatlandırmak için hiçbir şey yapılmadı.

Şirketlerin halka yönelik litre başına 5-7 kuruş indirim yapması Çevre Bakanlığı'nı düşündürmesi gereken bir şeydir.

AKEL'in önerisinin ardından ve hükümet ile DİSİ’nin itirazlarına rağmen çıkarılan yeni yasa “çok olumlu bir gelişmedir”.

Habere göre;

Sayıştay’ın dün açıklanan ilgili raporu petrol ürünlerinden elde edilen haksız kazanç ve Hükümet’in şirketleri nasıl koruduğu hakkında argümanlar içeriyor. Buna paralel olarak raporda AKEL’in önerisi üzerine ve Hükümet ile DİSİ’nin itirazlarına rağmen petrol ürünlerinde tavan fiyatı belirleme olanağı ile ilgili, yasada kısa bir süre önce yapılan değişiklik “çok olumlu bir gelişme olarak nitelendiriliyor.

*

Filelefteros gazetesi de ana haberinde aynı konuyu ele alıyor.

“Yakıt fiyatları kontrollerinde delik var – Sayıştay: Bakanlık şirketlerin verdiği verilerin doğru olup olmadığını araştırmıyor – Bağımsız benzin istasyonlarına şirketlere ait benzin istasyonlarının maliyetini de yüklüyorlar”

Sayıştay, Enerji Bakanlığı'nın akaryakıt fiyatlarına ilişkin yaptığı değerlendirmeye özel bir rapor aracılığıyla iki yorumda bulundu.

1. Bakanlık fiyatları değerlendirmek için petrol şirketlerinin sağladığı verileri kullanıyor ancak Sayıştay bu verilerin bakanlık tarafından doğruluğunun araştırılıp araştırılmadığını sorduğunda kendisine böyle bir şeyin öngörülmediği söylendi.
2. Bakanlık kabul edilebilir toptan fiyatı oluştururken, şirketlerin çeşitli maliyetlerine, şirketlere ait akaryakıt istasyonlarındaki yatırımlarının geri dönüş bedeli de dâhil ediliyor. Bunun sonucunda bağımsız akaryakıt istasyonları yakıt satın alırken bu bedeli de ödüyor, ki bu da rekabeti baltalamak anlamına geliyor.

*

Alithia gazetesinin ana haberi:

“Yeni kırmızı krediler döngüsü – Dramatik faiz artışları kaynaklı tehlike Kıbrıs’a da doğrudan yansıyacak”

Avrupa Merkez Bankası temel faizi 50 baz puan artırdığını bildirdi ve bunun devamının da olacağını haber verdi.

Hanelerin gerçek gelirinin enflasyon nedeniyle düşmesi, çok sayıda krediyi ödenemez duruma getirmesi riski taşıyor.

Avrupa Merkez Bankasının bildirdiğine göre avro bölgesi ekonomisinin bu üç aylık dönemle bir sonraki üç aylık dönem içerisinde küçülme riski var.

İngiltere’de ana borç faiz oranında art arda dokuzuncu artış, Almanya'da ise 100 milyar avronun tediye edilmesine dair mevzuat.

*

Politis gazetesinin ana haberi:

Gazetenin ön sayfasından aktarıyoruz:

“Cezaevlerinde zil sinyali, komşular cep telefonsuz - Elektronik haberleşme dairesinden, şirkete, para cezasına dair uyarı”

Dört tekliften sonra, en nihayet bugün, cep telefonlarını devre dışı bırakma sistemi Merkezi Hapishaneye teslim edilerek uygulamaya girecek. Gazeteye ulaşan bilgilere göre bu işi üstlenmiş olan şirket, sistemin, hapishane bölgesi etrafında yaşayan halkı etkilememesini sağlamayı başaramadı.

Britanya’nın Kıbrıs Yüksek Komiserliği Dışişleri Bakanlığına personelinin ve ziyaretçilerinin cep telefonlarının devre dışı kaldığına dair beyanlarda bulunurken aynı zamanda mesaj, fotoğraf ve telefon numaraları gibi özel verilere ulaşan bir yazılım sisteminin aktive edilmesi niyeti konusundaki endişelerini de ifade etti.

Elektromekanik Hizmetler Bölümü sistemi kuran şirketten sorunların çözülmüş olup olmadığını ve bugün sistemi teslim edip etmeyeceğini sordu. Ayios Andreas bölgesi sakinlerinden çok sayıda şikâyet alan şirket, sistemin telefonları devre dışı bırakma fonksiyonunu tamamen “devre dışı” bırakmayı seçti.

*

Kıbrıs Rum gazetelerinin diğer başlıca haberlerinden bazıları:

Filelefteros’tan:

“Kıbrıs sorunu için Ankara’ya kadar gidecek – Andreas Mavroyannis Active’e elini açtı”

Bağımsız Cumhurbaşkanı adayı Andreas Mavroyannis 23 Ocak 2023 günü, iktidarının ilk 100 gününe yönelik programladığı icraatları Kıbrıs halkına sunacak. Kıbrıs sorunu ve müzakerelerin yeniden başlaması bağımsız adayın gündeminin ana konusunu oluşturuyor.

Active’in “Ajanda” adlı programında konuşan Mavroyannis Kıbrıs sorunundaki tıkanmayı açacak olan iki ana hareketinden söz etti. İlk olarak Birleşmiş Milletler Genel Sekreterini telefonla arayarak kendisinden Kıbrıs’a gelip müdahil taraflarla konuşmasını ve Kıbrıs sorunuyla ilgili yeni bir girişim başlatmasını isteyecek.

İkinci hareketi ise Kıbrıs sorununda rol oynayabilecek tüm taraflara başvurmak olacak. Andreas Mavroyannis ayrıca Ankara’ya gitmeye ve Türk Hükümeti’yle Kıbrıs sorununu ve müzakerelerin nasıl başlayabileceğini görüşmeye hazır olduğunu belirtti.

Mevcut durumu değerlendiren Andreas Mavroyannis şu anda olanın bir “anti – memontum” oluşturduğunu bu nedenle de “umut olmadığı görünen yerde umudu yeşertmeyi başarmanın çok önemli olduğunu” vurguladı.

Türk tarafının gündemiyle hareket etmeyeceğini yani eşit egemenlik ve iki devlet çözümünü tartışmayacağını netleştiren Mavroyannis “Bir müzakereye istedikleri noktadan başlama hakkına sahipler. Yeter ki Birleşmiş Milletler Genel Sekreterinin iyi hizmetleri çerçevesi dâhilinde olsun” şeklinde vurguladı.

*

“Ahilleas Atina ziyaretinde”

Cumhurbaşkanı adayı Ahilleas Dimitriadis Yunanistan Dışişleri Bakanı ile Atina’da yaptığı görüşmede Kıbrıs sorununu ve Maraş’ın durumunu konuştu.

Dimitriadis bu arada Yunanlı Dışişleri Bakanından Türk – Yunan ilişkileri konusunda da bilgilenme fırsatını buldu ve Mecliste PASOK - Değişim Hareketi Partisi yetkilileri ile de görüştü.

Daha sonra yaptığı açıklamada Dimitriadis Ekrem İmamoğlu’nun mahkûm edilmesi olayını da değerlendirdi. Dimitriadis “Kanımca bu siyasi amaçlı bir karar. Türk hükümetinin olası bir İmamoğlu adaylığını 2023 cumhurbaşkanlığı seçim yarışından çıkarmak için ülkenin yargı sistemini kullanma girişimidir” dedi.

*

“Delivery çalışanları grevde – Ortaçağ koşullarında çalıştıklarına dair şikâyetler”

Delivery çalışanları saat başı 2 avro 23 sent ücret alıyor. Bu miktarın yüzde 41’i kendilerine işi bulan şirketin komisyonunun, sosyal sigorta ve YESİ’nin ödenmesi için kesiliyor. Geriye kalan miktarsa motosiklet satın alımı ve bakımı, yakıt, kaza sonucu motosikletlerine gelen zararın tamir edilmesi ve giydikleri üniformanın satın alınmasına gidiyor.

*

Politis’ten:

“Saint Sinod üyelerinin oyu bataklık - Üç aday ve Saint Sinod için çifte çarpışma”

Pazar günü yapılacak olan Başpiskoposluk seçimlerinde yurttaşların oyu üç adayı belirleyeceğinde büyük önem taşıyor olmakla birlikte, adayların çabaları sadece Pazar gününe odaklı değil. Adaylar şimdiden, Yeni Başpiskoposu belirleyecek olan Saint Sinod içindeki nihai güç kombinasyonunu nasıl kendi lehlerine olacak bir biçime getirebilecekleri üzerine de çalışıyor.

*

“Arka kapıdan kadrolu yapıldılar… Su Kalkındırma Dairesinde 13 kişinin işi görüldü”

2020 yılında bölüme süresi belirli kontratlı 14 yeni çalışan alındı. Sürekli istihdam ihtiyacı olduğundan dolayı normal koşullarda münhal açılması gerekirken, bunlardan 13’ünün kontratları yenilendi. Sayıştay’ın uyarılarına rağmen, söz konusu çalışanlar, 30 aylık çalışma süresinin tamamlanmasını sağlayarak, kısa süre önce süre belirsiz kontratlı çalışana dönüştürüldü.

*

Haravgi gazetesinden:

“33 bin işsiz ve 45 bin yarı zamanlı çalışan – İşsizlerin yarısı 6 aylık süreyi tamamladığından işsizlik ödeneği hakkından yoksun”

İstatistik Dairesinin dün yaptığı açıkladığı verilere göre Kıbrıs’ta işsizlik oranı ve maaşları genellikle açlık maaşı olan yarı zamanlı çalışanlar sayısı arttı.

İş gücü araştırmasının sonuçlarına göre 2022’nin dördüncü çeyreğinde çalışanların sayısı 453.635’e, çalışan kesimin oranı ise yüzde 61’e ulaştı. 2021’de bu rakamlar 440.959 çalışan ve yüzde 60,3 çalışan kesim oranı şeklindeydi.

Aynı zamanda işsizlerin sayısı 32.868’e, işsizlik oranı ise yüzde 6,8’ yükseldi. 2021’de işsiz sayısı 31.355, işsizlik oranı ise yüzde 6,6’ydı. Bunun yanısıra yarı zamanlı çalışanların sayısı da 44.631 kişi oldu.

15 – 24 yaş arası gençler arasında işsizlik oranı yüzde 19,9’a yükseldi. 2021 yılında bu rakam yüzde 14,5’ti.