basın özetleri 18.10.22

Alithia gazetesi ana haberini akaryakıtın zamlanmasına ayırmış.

“Kalorifer yakıtı yüzde 71,6 daha pahalı – Ortalama fiyat geçen yıla kıyasla 58 sent arttı” başlıkları altında verilen haberin altında yine başlıklar halinde şu noktalar öne çıkıyor:

Kıbrıslı tüketici Ukrayna sorununun sonuçlarını iliğine kadar hissediyor. 24 Şubat’a kadar 0,94 sent ödüyordu. 2021 yılı içide ortalama kalorifer yakıtı 0,815 sentti. Kalorifer yakıtının dünkü fiyatı ise 1,284 idi.

Uluslararası Platts endeksinin, 1 ile 13 Ekim arası dönemdeki yükselişi motor yakıtına gelecek yei zamların habercisi.

AB üye ülkeleri arasında Kıbrıs en ucuz 85 oktanlık benzin listesinde beşinci, kalorifer yakıtı fiyatları listesinde ise dokuzuncu sırada.

*

Filelefteros gazetesinin ana haberi de aynı konuyu ele alıyor.

“Petrol can yakıyor – Ocak ayından itibaren benzin deposunu doldurmak 525 avro daha pahalıya gelecek – Dizel fiyatına 9,5 sentlik, kalorifer mazotuna ise 7 sentlik yeni zamlar”

Kalorifer yakıtı, tüketici için çok zor olması beklenen bu yılın kış aylarında gelmiş geçmiş en yüksek artışı kaydedecek. Filelefteros’un elde ettiği bilgilere göre kalorifer yakıtı bugünden itibaren 7 sent, dizel ise 9,5 sent zamlanacak. Geçen hafta benzin litresi fiyatı 3 sent, dizel litresine ise 2,5 sent zam geldi. Günümüz verilerine göre 1000 litrelik bir benzin deposunun dolması için geçen Ocak ayına kıyasla 525 avro daha fazla ödeyecek.

*

Haravgi gazetesinin “Pahalılık ve önlem yokluğu ekonomiyi havaya uçurmakla tehdit ediyor – Ekonomi ve Rekabetçilik Konseyi ile ΚΟΕ’den endişe verici değerlendirme” başlıklı haberine göre;

Kıbrıs Ekonomik ve Rekabet Edebilirlik Konseyi'nin (SOAK) dünkü basın toplantısında sunulan anketine göre, pahalılık Kıbrıs ekonomisi için bir numaralı risk haline geldi.

Özellikle "fiyatlarda/enflasyonda önemli ve uzun süreli artış" riskinin gerçekleşme olasılığı çok yüksek. %90’lık bir orandan söz ediliyor. Ancak getireceği sonuçların şiddeti açısından da çok yüksek bir oran (%96) öngörülüyor. Araştırmaya dayanarak, bu riskin önümüzdeki iki yıl içinde gibi çok yakın bir zamanda görüleceği belirtildi.

Anket, ekonomiye yönelik toplamda 17 potansiyel riski listeliyor. En ciddi dokuz risk (risk ortalama %72'nin üzerinde) sırasıyla şöyle sıralanıyor:

• Fiyatlarda/enflasyonda önemli ve uzun süreli artış.
• İklim koşullarının bozulması.
• Doğu Akdeniz'de gerginlik ve Türkiye ile sıcak bir çatışma olasılığı.
• Toplu göçmen akını.
• Siber saldırılar.
• Dijital dönüşümün gerçekleştirilememesi.
• Kamu maliyesinin bozulması ve kamu borcunda önemli artış.
• Gelen turist sayısında büyük düşüş.
• Sağlık Sistemi YESİ’nin mali çöküşü.

*

Politis gazetesinin ana haberi:

“Kirlilik yayan araçlardan kurtulun ve elektrikli araçlar satın alın – Elektrikle çalışan araçlara yönelik 3 yeni motivasyon planı geliyor”

Elektrikli mobiliteye yönelik üç yeni teşvik planının Ulaştırma Bakanlığı tarafından yılsonundan önce açıklanması ve 2023'te hayata geçirilmesi bekleniyor.

Elektrikli araç alımına 8 milyon euro, çevreyi kirleten araçların çekilmesine 4 milyon euro destek verilecek, ev ve işyerlerine şarj noktası kurma maliyeti de yüzde 50 oranında desteklenecek.

Aynı zamanda, 2027 yılına kadar 68 elektrikli otobüsün satın alınması hedefine yönelik çalışılıyor. Ulusal hedef, 2030 yılına kadar yapılacak yeni araç kayıtlarının %25'inin elektrikli olması ve 2035 yılına kadar %100'e ulaşması.

*

Kıbrıs Rum gazetelerinin diğer haberlerinden bazıları:

Haravgi gazetesinden:

“Mavroyannis: Sayısız riskler gizliyor - Μaraş'ın açılışı devam ediyor, konu yarım ağız söylenmiş sözlerle içi boş değerlendirmelere daha fazla dayanamaz”

Bağımsız cumhurbaşkanı adayı Andreas Mavroyannis, Ankara'nın kışkırtıcı açıklamalarını ve Kıbrıs Türk makamlarının Barış Gücü'nü Karaolos/Stefanik bölgesinden kovma ve bögeyi geliştirmesi üzere iş adamlarına devretmeye yönelik eylemlerini büyük bir endişeyle seyrederken, iktidardakilerin bunun farkında bile olmadığını” vurguladı.

Mavroyannis “Cumhurbaşkanı'nın iki yakın siyasi ortağı ve benim başlıca rakiplerim, geçmişte olduğu gibi bugün de, durumu değerlendirmekten ve riskleri öngörmekten acizler. Bu nedenledir ki, her ikisi de duruşları ve elini kalbine koymadan getirdikleri önerilerle Kıbrıs sorununu kaygan yollara sürüklemekten çekinmiyorlar” dedi.

“Durum bugün kritik olmanın da ötesinde. Kıbrıs sorununun çözülme seyri açısından vahim olacak olumsuz gelişmelerin önüne geçmek için yöneticilerin şu anda bile olsa seferber olması gerekiyor. Bölünme kabusu pusuda bekliyor. Onu önlemek için, kararlaştırılanlar doğrultunda hareket etmeye cesaret, samimi irade ve bağlılıkla devam etmeliyiz” diyen Mavroyannis. A. Mavroyannis, “Bizim yapmak istediğimiz şey budur” şeklinde vurguladı. “Üzerinde mutabık kalınan çerçeve ve müzakere müktesebatıyla tutarlı olarak, Crans Montana'da müzakerelerin kesintiye uğradığı noktadan ilerlemeliyiz, Kıbrıs'ın çözüm umudunu, vatanımızın kurtuluşu ve yeniden birleşmesi umudunu güçlendirmeliyiz,” dedi.

*

Alithia gazetesinden bazı haberler:

“Averof’un Guteres planı konusunda tutumu net”

DİSİ dün Kıbrıs sorunuyla ilgili olarak AKEL’e cevap verdi. DİSİ açıklamasında “Averof Neofitu’nun tutumunun net olduğunu” ifade etti: “Kıbrıs’ımızın birleşmesine yönelik ulusla heeflerimize ulaşmak için masaya iki büyük silahı koymalıyız: NATO ve doğal gaz konularını”.

Açıklamada “Bu iki faktör Kıbrıs sorununun çözüm perspektifini açabilir. Bunun tek bir yolu vardır, o da iki toplumlu iki bölgeli federasyon zeminidir. Dolayısıyla Guteres planının altının oyulması gibi bir durum asla söz konusu değildir. En nihayetinde şurasını çok iyi anlamalıyız ki, bugün yaşanan durgunluk Türkiye’den başka kimseye hizmet etmiyor. Ve bu yol, bugün bile AKEL'in ifade ettiği tabulardan, saplantılardan ve önyargılardan uzak alınmalıdır” deniyor.

Günün daha erken saatlerinde AKEL, basın sözcüsü Yorgos Kukumas vasıtasıyla yaptığı açıklamasında Averof Neofitu’nun Guteres çerçevesini kabul ettiğini söylerken, özünde, NATO’ya üye olma fikrinde ısrar etmekle altını oyduğunu ve bu görüşün açıkça BM çerçevesi tarafından sağlanan güvenlik sistemiyle çeliştiğini” ifade etmişti.

*

“Gökyüzü yarıldı - Sağanak yağışlar sorunlara yol açtı”

Dünkü şiddetli hava koşulları, başta Larnaka’da olmak üzere çok sayıda soruna yol açtı. İtfaiyeye 90 yardım çağrısı geldi.

Kıbrıs genelindeki şiddetli yağışlar Ekim ayı normal yağış oranının %100'ünü kapladı.

*

Filelefteros gazetesinden bazı kısa haberler:

“Hukuk reformu için 40 yargıç aranıyor”

İstihdam edilmek üzere 40 yargıç aranıyor. Görülmemiş rakamlar. Reformu 1.1.2023 tarihine yetiştirmek için adeta maraton koşusundalar.

*

“Süresiz kontratla çalışan öğretmenlerin durumu muğlak”

İşten çıkartılmaları riski, hastalık izni ve emeklilik konusunda hiçbir güvenceleri yok.

*

“Mağusa’da devam ediyorlar – Kapalı bölgenin tamamını açacağız”

Ertuğruloğlu, adım adım kapalı bölgenin tamamını açacağını söyledi.

*

“Lone Star bizi felaketten kurtardı”

Kıbrıs Bankası'nın Lone Star tarafından satın alınmasını engellemek için apar topar Meclisten geçirmeye çalıştıkları tasarının boşluklar ve belirsiliklerle dolu olduğu ortaya çıktı.

*

Politis gazetesinden bir haber:

“Kıbrıs ürünlerine “Cyprus Made” damgası”

Kıbrıs ürünleri, kalitelerini, özgünlüklerini ve benzersizliklerini vurgulayacak kendi damgalarını edindiler. Kıbrıs ürünlerinin artık daha çok tanınmasdını sağlayacak büyük imkanlar mevcut.

Enerji, Ticaret ve Sanayi Bakanına göre, Kıbrıs ürünleri ihracatı 2016 - 2021 arası dönemde, 2016'da 962,8 milyon avro ve 2021'de 1,5 milyar avroyla %50'lik gibi önemli bir artış kaydetti. Yetkili bakana göre şu anki veriler bu artışın 2022 yılı içinde de devam edeceğini ortaya koyuyor.

Bakanlığın yaptığı sunumda Cyprus Made damgasının ilk aşamada ilaç, plastik ürünler, metalik konstrüksyonlar, oyuncak, elektronik donanım, sulama sistemleri gibi sanayi ürünlerine, el sanatları ürünlerine ve POP tescilli ürünlere verileceği belirtildi. Daha ileriki aşamalarda ise tarım ve işlenmiş tarım ürünlerine.