basın özetleri 19.01.22

Politis gazetesinin ana haberi pandemiye ilişkin. Gazete ana haberini “Pandeminin sonu Omikron’la mı yazılacak? – Vakalar gitgide azalıyor, bilim insanlarının umutları artıyor” başlıklarıyla veriyor. Şöyle yazıyor:

Son bir hafta içinde 28 bin vakadan 21 bine düştük. Dün haftalar süren bir dönemden sonra yeni vaka sayısının 2.220’e düştüğü açıklandı. Kıbrıs’ta saptanan 269 Omicron vakasından sadece 8 tanesi tedavi gerektirdi.

Aşılanmış kişilerin sayısı gitgide yükseldiği ve hastalananların yüzde seksenini aşılanmamışların oluşturduğu bir ortamda bugün Bakanlar Kurulunun önüne aşılanmamış temaslıların karantina süresinin azaltılması önerisi konacak.

Öğretmenlerle veli örgütlerinin test to stay uygulamasına itirazlarına rağmen durumda bir sakinleşme var gibi görünüyor. Öğrenci velileri önleme fırsat tanımaya karar verdi. Pazartesi gününden itibaren tüm okullarda uygulamaya giriyor.

*

Filelefteros gazetesi ana haber olarak göçmen ve sığınmacı talepleriyle ilgili durumu veriyor.

“18 günde 700 sığınma talebi – Göçmen akımı 2022’de de aynı hızla devam ediyor” başlıkları altındaki haberde özetle şöyle yazıyor:

Yeni yılın ilk 18 günü içinde sığınma başvurularının sayısı 700’ü aştı. Durum göçmen akışı bakımından bu yılın da kötü olacağının habercisi. İçişleri Bakanı Nikos Nuris Hükümetin Litvanya’nın Belarus’a olan göçmen akışı nedeniyle yaşadığı sorun karşısında uyguladığı önlem modelinin Kıbrıs’ta da uygulanması amacıyla incelenmesi niyetini haber verdi ve bu arada başta göçmenlerin geri gönderilmesi olmak üzere gelişmelerle ilgili yardım konusunda AB’nin Fransız başkanlığıyla sıkı temaslar içinde olduğu belirtildi.

Filelefteros’un elde ettiği bilgilere göre Kıbrıs’ta şu anda 19 bin sığınma başvurusu incelenmeyi bekliyor. 2021 yılında 16.549 sığıma talebi ele alındı, ki bu sayı rekor oluşturuyordu. Bu ritimler 2023 yılında dahi başvuruların tamamının temizlenemeyeceğini gösteriyor. 2021 yılında 13.500 sığınma başvurusu yapılmıştı ve bu sayı ülkemizin kaldırabileceği sayının kat kat üzerindeydi. Sığınmacı kabul sistemi büyük baskı altında.

Yetkililerin Filelefteros’a verdiği bilgilere göre ilk kabul yapıları şu anda yeni göçmen kabuledebilecek durumda değil. Bu koşullarda Purnara Göçmen Kampının dışında kalabalık bir göçmen grubu kampa kabul edilmeyi beklerken Limnes ve Menoya kamplarında da 600’den fazla göçmen konuk ediliyor. Bu veriler ışığında Hükümet Limnes’te ülkeden ayrılış önceki pozisyonundaki göçmenlerin barındırılacağı ilk merkezin inşasını programlıyor. Maliyeti 35 milyon avrodan fazla tutacak olan merkezin inşa edilmesi için AB’den yardım istenecek. Bu arada Yüksek Mahkeme İçişleri Bakanı Nikos Nuris’e geçen hafta sığınma talepleri reddedilen göçmenlerin temyiz başvurularının yerinde incelenmesi ve ülkelerine geri gönderilmeleri işlemlerinin hızlandırılması amacıyla Limnes bölgesinde Uluslararası Koruma Mahkemesi kurulması konusunda yeşil ışık yaktı.

*

Alithia gazetesi ana haberini “Mutlak karar makamı değil – Yüksek Mahkemenin Başsavcının yetkilerine dair ilginç kararı” başlıkları altında veriyor.

Haberde Yüksek Mahkemenin 2009 yılında Başsavcının görüşü alınarak Ombudsman’ın Eşitlik Makamı sıfatıyla kaleme aldığı bağlayıcı raporunun görmezden gelinmesinin yanlış olduğu kararı verdiğini, 45 yaşını doldurmadan emekliye ayrılanların emeklilik haklarını talep edebilmesinin yolunun açıldığını yazıyor. Ombudsmanın ele aldığı şikayet 45 yaşını doldurmadan kendi isteğiyle emekliye ayrılan bir kadın savcının tam emeklilik haklarının tanınmamasına ilişkindi. Bu karardan sonra, ilgili emekliliğe dair ilgili talebin, bu karar ışığında ve tespit edilen yanlıştan muaf olarak yeniden ele alınması Yönetim’e kalıyor.

*

Pahalılıkla ilgili AKEL’in önerilerini konu alan Haravgi gazetesinin ana haberi:

“AKEL pahalılığa karşı derhal önlem alınmasını önerdi – Halkın pahalılığa karşı korunmasına yönelik kalkan çekti”

AKEL dün temel ihtiyaç ürünleri ve hizmetlerinin pahalanması karşı bir önlem paketi sundu. AKEL buna paralel olarak “durumun aileler, genç çiftler, çalışanlar, emekliler, sosyal yardım alanlar için dayanılmaz ve boğucu hale geldiğinin” altını çizdi.

AKEL Basın Sözcüsü Yorgos Kukumas Tüketici Derneğinin Fiyat Gözlemevinin son bir ay içinde Pazar filesi ürünlerinin yüzde 60 oranında zam gördüğünü vurguladı. “Somut olarak ekmek, un, yumurta, kahve, şeker, tahıl ürünleri, sebze ve daha pek çok ürüne zam geldi” dedi.

AKEL’in öneri paketinde şunlar yer alıyor:

Hayat pahalılığı endeksinin zam farkını kapsayacak biçimde yeniden belirlenmesi ve tüm çalışanları kapsaması.

2014’ten bu yana hiç artış almamış olan sosyal ödeneklerin yeni verilere ayak uydurması.

Temel ihtiyaç ürünleri KDV’sinin düşürülmesi ve tavan fiyatı belirleme olanağının değerlendirilmesi.

8.12.21 tarihinden 12.1.22 tarihine kadar olan dönemde Pazar filesi ürünleri 103 avrodan 168 avroya yükseldi.

*

Kıbrıs Rum gazetelerinin diğer haberlerinden bazıları:

Haravgi gazetesi:

“AKEL Baf Halk Bahçesi alanında katedral inşa edilmesine karşı çıktı”

Baf Belediye Meclisi önceki gün yapılan toplantısında Belediye başkanı Ve Meclis çoğunluğunun oylarıyla Baf kutsal metropolisinin Baf Halk Bahçesi alanında katedral inşa edilmesi talebinin önünü açmaya karar verdi.

AKEL’in Belediye Meclisi üyeleri kararın alınmasında olumsuz oy kullandı. AKEL Baf Belediye Meclisi grubu yaptığı açıklamada Baf metropolisinin inananların tapınma ihtiyaçlarının karşılanması için katedral inşa etme gereksinimini anladığını ancak “çevreyle ve kent merkezinin mimari ve tarihsel karakteristikleriyle uyuşmadığından” kilisenin Baf Halk Bahçesinde yapılmasına karşı olduğunu açıkladı.

Açıklamada Halk Bahçesinin kentin tek solunum kaynağını oluşturduğuna ve Çevre Dairesinin raporunda da buna vurgu yapıldığına da dikkat çekildi.

*

Filelefteros gazetesinden iki haber:

“Bir koronavirüs hastası bir kadın solunum cihazına bağlanmak istemedi – Hukuki belge imzaladı”

Devlet hastanesi doktorlarının eli kolu bağlandı. Hastanede koronavirüs tedavisi almakta olan bir hasta durumu kötüleşme gösterdiği takdirde solunum cihazına bağlanmayı reddediyor. Hukuki çevreler Başsavcının Mahkeme emriyle soruna çözüm sağlayacağı kanaatinde.

Filelefteros’un elde ettiği bilgilere göre aşılanmamış olan kadın hasta önce hastaneye yatmayı da reddetti ancak durumu kötüleşince akrabalarının ısrarı sonucunda kabul etmek zorunda kaldı. Hastanede doktorlara, kötüleşmesi halinde solunum cihazına bağlanmayı kabul etmediğini söyledi ve bu konuda bir belge imzaladı. Solunum cihazına bağlanmasını gerektirecek duruma bir adım kala olan kadının sağlığını korumakta eli kolu bağlanmış olan doktorlar insan hayatı kurtarmak ve hastanın arzusuna saygı göstermek ikilemiyle karşı karşıya.

Hukuk çevreleri konuya Başsavcı vasıtasıyla Mahkeme emri çıkarılarak müdahale edilebileceğini belirtti.

*

“Et ihracatı ve iç pazar ihtiyaçları risk altında – Veterinerlik Hizmetleri Dairesi kararından vazgeçmiyor”

Veterinerlik Hizmetleri Dairesi’nin çalışma saatleri dışında yapılan hayvan kesimlerini denetlememe kararı et ihracatı sözleşmeleri yapmış olan hayvan üreticilerinin tepkilerine yol açtı. Veterinerlik Hizmetleri Dairesi gerekli testlerin saat 15:00’e kadar tamamlanması hedefiyle hayvan kesimlerinin saat 14.30’da sonlandırılması kararı aldı. Hayvan yetiştiricileri bu durumun iç piyasayı da etkileyeceği konusunda uyardı.

*

Alithia’dan bazı haberler:

Alithia gazetesi ana haberinin altında verdiği haberinde “Türkiye işgal altındaki bölgeyi ilhak etmek niyetinde – Kıbrıs Türk toplumunda Ercan Havaalanının yasadışı statüsü konusunda tepkiler” başlıklarını kullanıyor.

Haberde “Özünde, bu, uygulandığı takdirde, süreçte hiçbir şey değişmeyeceğinden, esas olarak kritik siyasi ve diplomatik öneme sahip olacak bir niyettir” diye yazıyor.

*

“Kıbrıs yaşlanıyor – 65 yaş üzerindeki nüfus ilk kez olarak çocuk nüfusunu geçti”

Çalışanların emeklilere oranı 3'e 1. Bu ritimlerle devam ettiğimiz takdirde önümüzdeki yıllarda 2’ye 1 olacak. Sorun çözülemediği durumda emeklilik sisteminde ciddi etkileri olacak.

Haberde Kıbrıs Cumhuriyeti idaresi altındaki bölgedenin nüfusunun yaşlanması olayının tehlike çanı çalmaya başladığı yazıyor. 2019 yılı verilerine göre 65 yaş üstü nüfus ilk kez olarak toplam nüfusun yüzde 16,3’üne ulaştı. 0 İle 14 yaş arası nüfus ise toplam nüfusun yüzde 16’sında kaldı.

Demografi ad hoc Komitesi başkan vekili ve DİSİ milletvekili Prodromos Alambritis bu durumun nedeninin doğum oranının azalması ve yaşam süresinin artması olduğunu belirtti.

*

“Lefkoşa’da kar mı yağacak? – Bu gece yılın en soğuk gecesini yaşayacağız”

Isı derecesi daha da düşüyor. Soğuk hava kütlesi adayı sardı.