basın özetleri 08.06.21

Bugünkü Kıbrıs Rum gazetelerinde yer alan ana haberler, altın pasaportlar konusunu araştıran Mironas Nikolatos başkanlığındaki Araştırma Komitesinin raporu, hemşireler sendikası grevi ve ilgili gelişmeler ve Nikos Anastasiadis’in önümüzdeki hafta açıklayacağı bildirilen kabine değişikliği.

Kabine değişikliğini ele alan Alithia gazetesinin ana haberiyle başlayalım.

*

Alithia gazetesi ana haberini “Kabine değişikliği gelecek hafta açıklanacak - Yol haritası – Yeni Bakanlar Kurulu açıklanıyor – Anastasiadis’ten partilere ekümenik Hükümet çağrısı” başlıklarıyla veriliyor.

Haberde şöyle yazıyor:

Hükümet değişikliği beklendiğinden çok daha kısa sürede yapılacak. Sağlam haber alan kaynaklar dün Alithia’ya muhtemelen haftaya Cuma günü Cumhurbaşkanı Anastasiadis’in yeni Hükümetinde yer alacak isimleri açıklayacağını belirtti. Cumhurbaşkanının siyasi partilere yaptığı ekümenik hükümet çağrısından sonra, alacağı cevaplar, yeni Hükümeti oluşturmasında öncelik oluşturacak. Hükümet değişikliğiyle ilgili gelişmelerin Meclis Başkanının seçiminin yapılacağı Meclis toplantısını izleyen günlerde yer alması bekleniyor. Gelecek haftanın sonunda yeni kabineye girecek isimlerin de açıklanması söz konusu. Cumhurbaşkanının hedefi mümkünse tüm partilerden oluşacak ve 2023’e kadar tüm kamu idaresi alanlarında yapılması planlanan büyük reformları uygulamaya geçirebilecek ekümenik bir hükümetin oluşturulması.

*

Politis ile Filelefteros gazeteleri istisnai yurttaşlıklarla ilgili araştırmanın raporunu ana haber yapıyor.

Filelefteros gazetesi ana haberini şu başlıklarla veriyor:

“Üçte ikisi sorunlu – Araştırma Komitesi pasaportlarda “toplu yasadışılıklar” tespit etti ama çoğu politikacıyı ve yetkiliyi sorumluluklardan muaf tuttu”

Haberde şöyle yazıyor:

Verilen vatandaşlıkları araştıran Araştırma Komitesi “toplu yasa dışıklar” tespit ederek cezai sorumluluklar yüklemekle birlikte bunları sadece yabancı başvuranlarla yatırımcılara ve aracı görevini gören bazı yerli işbirlikçilerine atfederek siyasi kişileri, yetkilileri ve Bakanlar Kurulu üyelerini hatta devlet mekanizması yetkililerini dahi bu işe karıştırmadı.

Araştırma Komitesi Başkanı Mironas Nikolatos’un yaptığı açıklamaya göre yasadışı veya kural dışı pasaport alanların oranı Komitenin daha önce tespit ettiği yüzde 51’den çok daha fazla. 6.779 pasaportun sadece üçte biri sorunsuzdu. Yani verilen yurttaşlıkların üçte ikisi ya nüfus kütüğü yasası çiğnenerek ya da Bakanlar Kurulunun ortaya koyduğu koşul ve ön şartlara uyulmayarak verildi.

Mironas Nikolatos dün yapmış olduğu açıklamalarda “Pasaportların yüzde 53’ü yasadışı veya kural dışı biçimde verildi. Geri kalan yüzde 47’sinin yani 3170 dosyanın ise yüzde 34’ü tipik kriterleri, yüzde 8’i ekonomik kriterleri, yüzde 12’si ise daimi konut kriterini dahi yerine getirmiyordu” dedi.

Araştırma Komitesi özünde Bakanlar Kurulu üyelerini cezai sorumluluklardan muaf tuttu. Komitenin ilgili ifadesi şöyleydi: Diyakronik olarak Bakanlar Kurulunun yasayı aşan kararları belli önkoşullar altında geçersiz olmakla birlikte, kandırma amacıyla yapılmadığı sürece – ki mevcut verilerde böyle bir duruma rastlanmamıştır- cezai sorumluluk taşımıyor.

Araştırma Komitesi 85 pasaportun geri alınması olasılığının araştırılması önerisi yaptı.

Politis gazetesi daha çok Sayıştay Bakanına odaklı olarak verdiği haberinde şu başlıkları kullanıyor:

“Sayıştay Başkanı Odiseas Mihailidis yapılan araştırmaları kuşkuyla karşıladı”. Şöyle yazıyor:

Mihailidis Araştırma Komitesinin altın pasaportlar konusunda onu araştırmasına yönelik olarak “yetkiler” konusunu gündeme getirdi.

Verilen vatandaşlıklar meselesinde cezai, siyasi, deontolojik ve disiplinsel sorumluluklar tespit edildi. Nikolat Komitesi 85 pasaportun geri alınmasını önerdi.

Andreas Hasapopulos’un, Odiseas Mihailidis’in talimatları ve koruması altında Devlet Baş muhasebecisi Rea Yeoryiu’nun kocasına gizli bilgiler sızdırdığına ilişkin kuşku çemberi.

*

Haravgi gazetesinin ana haberi Hemşireler Sendikasıyla ilgili gelişmelere ayrılmış.

Gazetenin başlıkları şöyle: “Sendikal eylemlerin suç sayılmasında yasadışı ısrar – Sağlık Bakanlığı, DİSİ ve Kıbrıs Ticaret ve Sanayi Odası KEVE tarafından hemşireler grevine yönelik saldırılar”

Ön sayfada ayrıca şöyle yazıyor:

Hemşireler Sendikası PASİNO önümüzdeki Perşembe günü herhangi bir ceza verildiği takdirde önlemlerini tırmandıracağı konusunda uyardı

Hemşireler grev yaparken Averof Neofitu “grev kırıcı” rolünü üstlenen Sağlık Bakanlığı Genel Müdürlüğünü şakşakladı

Kıbrıs Hemşireler ve Ebeler Derneği PASİNM “Athalasa hastanesi hastalarının bakım koşulları da çalışanların çalışma koşulları da sorunlu” açıklaması yaptı.

Habere göre AKEL ve PEO Sağlık Bakanının zorbaca ve sendika karşıtı tutumu nedeniyle alınmak zorunda kalınan grev kararına destek ve dayanışma açıkladı. PEO yaptığı açıklamasında Bakanlığın sendikal eylemleri disiplin ve muhtemelen cezai suç olarak göstermeye çalıştığını ifade etti.

Gazetelerin diğer haberlerinden bazıları:

Haravgi gazetesi:

“Türkiye müzakere şartlarında anlaşmaya vardıkları takdirde Kıbrıslı Türklerle Kıbrıslı Rumları destekleyecektir – Mevlut Çavuşoğlu ülkesinin asla yayılmacı emeller gütmediğini söyledi”.

Mevlut Çavuşoğlu Fransız “L’Opinion” gazetesine verdiği bir demeçte Kıbrıs sorununa çözümün sadece eşit egemenlik ve eşit uluslararası statü temelinde bulunabileceğini ifade etti.

*

Ve gazeteden bir başka haber başlığı:

“Aynı türküye devam… Kıbrıs’ta çözüm iki devletlidir – Türk Savunma Bakanı Hulusi Akar bu konuda anlayış gösterilmesini de istedi.”

*

Haravgi gazetesinden meclis Başkanlığıyla ilgili bir haber:

“Meclis Başkanlığına doğru son aşama… - Muhalefet önde olmakla birlikte görüntü halen bulanık”

10 Haziran günü Temsilciler Meclisinde yapılacak olan ve yeni siyasi haritanın oluşumunda barometre niteliği taşıyan Meclis Başkanlığı seçimi doğrultusunda partiler arası istişareler son aşamaya girdi.

Şu ana kadarki veriler en güçlü adayların AKEL Genel Sekreteri Andros Kiprianu ve DİKO Genel Sekreteri Nikolas Papadopulos olmak üzere muhalefet işbirliğinin önde olduğunu gösteriyor. Böyle olmakla birlikte ikinci turda DİPA, EDEK, ELAM ve Ekologlar’ın ne yapacağına ilişkin soru işaretleri nedeniyle görüntü hâlâ bulanık olmaya devam ediyor.

DİSİ’nin kendi milletvekili Anita Dimitriu ile tek başına aday olması EDEK ve DİPA’da homurdanmalara yol açtı. DİSİ seçim öncesinde Meclis Başkanlığına Marinos Sizopulos’un ve Marios Karoyan’ın adaylığını destekleme sözü vermişti. DİSİ ise ELAM’ın 4 sandalyesini yedekte tutarken ikinci ve üçüncü turda iki partinin oylarını toplayacağına inanıyor.

Masaya Andros Kiprianu adaylığını koyan AKEL geri kalan, ELAM dışındaki muhalefet partileri ile işbirliğine açık olduğunu ifade etmişti.

Veriler DİKO’da bunun bir benzeri nitelikte. DİKO da Nikolas Papadopulos’u aday gösterdi. EDEK’te ise birinci turda Marinos Sizopulos’un aday olması senaryosu açık olmakla birlikte ikinci ve üçüncü tura ilişkin soru işaretleri var olmaya devam ediyor. Partide aynı zamanda DİSİ ile olası bir işbirliğine karşı DİSİ’nin Sizopulos’u destekleme sözü vermiş olduğu halde Anita Dimitriu’yu aday göstermesi nedeniyle hoşnutsuzluk hüküm sürüyor.

DİPA’da mevcut olan en olası senaryo kendi parti başkanının Meclis Başkanlığına aday olması ancak sözünü ettiğimiz bu gelişmeler nedeniyle durum karmaşık.

Ekologlar parti başkanları Haralambos Theopemptu’yu Meclis Başkanlığına aday gösterdi. Ancak henüz ikinci ve üçüncü turda ne yapacaklarına dair kâğıtlarını kapalı tutuyorlar.

*

Filelefteros gazetesinden bir haber:

“YESİ’den doktor ve laboratuvar atıyorlar – Hiç vermemiş oldukları hizmetler için tazminat istemişlerdi – Suistimal suçlamaları konusunda soruşturma başlatıldı”

Suistimal suçlamasıyla Genel Sağlık Sistemi YESİ’den atılan sağlık profesyonellerinin sayısı giderek artıyor. YESİ bir uzman doktor, psikolojik destek hizmeti sunan bir şirket, bir klinik laboratuvar ve bir eczanenin YESİ’yle sözleşmelerini iptal etme işlemlerini başlattı. Bu arada ikinci bir klinik laboratuvarın da YESİ’den atıldığı kesinleşti.

YESİ’nin Filelefteros’a verdiği bilgilere göre başka davalar da şu anda Devlet sağlık Kurumu OAİ’nin mikroskopu altına alındı. Önümüzdeki dönemde ise başka sözleşmelerin askıya alınması ya da sistem dışı bırakılması da olası.

*

Sıradaki haberimiz de yine Filelefteros’tan:

“Covid-19 nedenli bir ölüm ve 80 yeni vaka”

Dün bir kişinin daha ölmesiyle Covid 19 nedenli ölümlerin sayısı 364’e yükseldi. Sağlık Bakanlığı dün yapılan testler sonucunda 80 yeni vakanın tespit edildiğini de açıkladı. Ölen kişi Lefkoşa Genel Hastanesinin yoğun bakım biriminde tedavi gören 70 yaşındaki bir hastaydı. Hastanede tedavi gören hastaların 47, bunlardan 18’inin durumunun ciddi olduğu bildirildi. Dün yapılan toplamda 46.611 test sonucunda 80 yeni vaka tespit edildi.

*

Alithia gazetesi:

“Yurt dışına seyahat edecek olanlar için ‘aşılandı’ belgesi bugün verilmeye başlanıyor”

Geçici olarak uygulamada kalacak olan “aşılandı” belgesi 1 Temmuz’da Avrupa Dijital Belgesinin yürürlüğe girmesiyle otomatikman uygulamadan kalkacak.

*

Ekonomi Bakanı:

“G7’lerin kararı bizi etkilemiyor”

Ekonomi Bakanı Kostas Petridis “Bulunduğumuz aşamada asgari %15 şirket vergisi kararının Kıbrıs’ı ciddi biçimde etkilemediği görülüyor. Ama Kıbrıs’ı lehte etkilemesi de olasılık dışı değil” dedi.