basın özetleri 18.11.21

Filelefteros gazetesi bugünkü ana haberini “Enflasyon aldı başını gidiyor – Fiyatlar gün be gün daha yüksek – Ailelerin satın alma gücü eridi» başlıkları altındaki ana haberinde şöyle yazıyor:

Avro bölgesinde fiyatlara ardı ardına zam geliyor. Ekim ayında enflasyon Avrupa Merkez Bankasının yüzde 2’i’de tutulması hedefini hayli aşarak yüzde 4.1’e ulaştı. Eurostat’ın dün açıkladığı veriler enflasyon tırmanışına dair iyimserliğe yer bırakmıyor. Eylül ayında Avro bölgesinde enflasyon yüzde 3,4, 2020 yılının Kasım ayında ise -0,3’tü. Ekim ayında Kıbrıs’ta enflasyon yüzde 4,4 olarak kaydedildi. Eylül ayında 3,6, 2020 Kasım’ında ise -1,4’tü.

Bu rakamlar ailelerin satın alma gücünün bir yıl içinde eridiğinin göstergesi. Enflasyon her yüz avroda 4,4 avroyu yok ediyor. 100 avronun değeri 95,6’ya düşüyor. Kıbrıs İstatistik Dairesinin kullandığı kriterlere göre Kıbrıs’taki Ekim ayı enflasyon rakamı Eurostat’ın verdiği yüzde 4,4’ten daha yüksekı. Pahalılığın temel ihtiyaç ürünlerini, inşaat ve işleme hammaddelerini, enerji ve yakıt fiyatlarını etkilemesi sonucunda zam döngüsünün sonunun sorunu daha da büyük hale getiriyor.

En düşük enflasyon oranına sahip olan ülke yüzde 1,4 ile Malta. İkinci sırada 1,8’le Portekiz var. Üçüncü sırayı ise yüzde 2,8’le Finlandiya ile Yunanistan paylaşıyor. En yüksek yıllık enflayona sahip ülkeler sıralamasında ilk sırada yüzde 8,2’yle Litvanya, ikinci sırada ise yüzde 6,8’le Estonya var. Onu yüzde 6,6’yla Macaristan izliyor. Eylül ayına kıyasla tüketici fiyat endeksi 27 üye ülkede de yükseldi.

*

Alithia gazetesinin ana haberinde “nargilemiz yüzde 80 oranında işgal altındaki bölge tarafından yakılıyor – Kaçakçılık hat safhada” başlıklarıyla verdiği haberinde şöyle yazıyor:

İşgal altındaki bölge üzerinden yapılan kaçakçılık nedeniyle devletin banka hesaplarında milyonlarca avroluk gelir kaybı oldu. Yakıtın yanısıra alkollü içkiler ve tütün ürünleri kaçakçılığının da yüksek boyutlara ulaşması olayının ülke ekonomisine zincirleme etkileri oldu. Verilerin arasında yer alan en çarpıcı olay Kıbrıs Cumhuriyeti’nin denetimi altındaki topraklara giren nargile tütününün, toplamın yüzde 80’ini oluşturuyor olması. Nargile tütünü vergisinin düşürülmesine dair düşünceler var. Bu arada kontrollerin artırılmasına da zorunlu gözüyle bakılıyor.

*

Bugünkü Haravgi gazetesi “Kıbrıs’ta her 27 saatte bir, bir çocuk cinsel tacize uğruyor” manşeti ve “Çocuk Haklarını Koruma Komiseri Pandeminin çocukların güvenlik ağını daralttığını açıkladı” başlığı altındaki haberde şöyle yazıyor:

Kıbrıs’ta her 27 saatte bir, bir çocuk cinsel tacize uğruyor. Çocuk Hakları Komiseri Despo Mihailidu’nun açıkladığı bilgilere göre söz konusu rakamlar ve ilgili bilgiler “Çocuğun Evi” adlı kurumdan alındı. Çocuğun Evi pandemi nedeniyle alınan önlemlerin çocuk haklarına yansımalarını ele alan bir araştırma yaptı. Çocuk Hakları Komiseri herkesi uyanık olmaya çağırdı ve bu olguyla mücadele çerçevesinde çocukların doğru bilgilendirilmesi ve güçlendirilmesi gerekliliğine vurgu yaptı.

Çocuk Hakları Komiseri Çocukları Cinsel Tacizden Koruma Günü olan bugünkü tarihi taşıyan açıklamasında Ocak ayından Haziran ayına kadar olan altı aylık süre içinde çocuğa cinsel taciz olaylarına dair şikâyetlerin 241’e ulaştığını ve bu rakamın 2019 yılının toplamının yüzde 83’ünü oluşturduğunu belirtti.

Çocuk Hakları Koiserine göre pandemiyle mücadele önlemleri çocuk haklarını koruma ağının daralmasına neden oldu. “Çocuklara tacizi bildirme olanağı sunan araç ve merkezler pandemi süresince kişiliksiz internet platformlarına dönüştü. Oluşan kapalı taciz ortamında yardım isteme olanağı daralan çocuklar sustu” dedi.

Açıklamada ayrıca “2020 yılında 324 çocuk cinsel taciz olayı şikâyet edildi. Ve bunlar sadece “gizlenmiş sırrı” saklamayan, konuşma cesaretini gösterebilen çocuklardan geliyordu. Bu sır failin çocuğu başkasına söylememeye ikna ettiği sırdır. Hele de çocuğun tanıdığı, hayranlık duyduğu, sevdiği bir kişi bunu söylüyorsa çocuklar susar ve olayın yarattığı suçluluğu ve utancı ömür boyunca taşır” deniyor.

Despo Mihailidu “Avrupa Çocukları Cinsel Tacizden Koruma Günü 18 Ekim’in hepimizin çocuk cinsel tacizine sıfır taviz dememiz için başlatılan kollektif bir çabanın başlangıcını oluşturduğunu” belirtti. “Ancak bu günün anlamından yoksun olmaması için hepimizin uyanık olması ve sorumluluklarımızı bilmemiz, öğrendiğimiz her olayı ihbar etmemiz, çocukları uygun biçimde bilgilendirmemiz ve güçlendirmemiz gerektiğine vurgu yaptı.

27 saate karşılık her 27 dakikada bir, bir insan sesini bizimle birleştirsin. “Tek taviz yok” sloganımız olsun. Ta ki o tek, hiç oluncaya kadar” dedi.

*

Politis gazetesi “Temsilciler Meclisi ile Üniversite Niyazi için karşı karşıya geldi – Milletvekilleri Avrupa parlamenterini emekli etmediği takdirde üniversite fonlarını donduracaklarına dair tehditlerde bulundu” başlıklarıyla verdiği ana haberinde şöyle yazıyor:

Kıbrıs Üniversitesi rektörü dün Mecliste yasalara ve Anayasaya uyum sağlayarak Avrupa parlamenteri Niyazi Kızılyürek’i emekli etmediği takdirde yaptırımlarla karşı karşıya kalacağı konusunda net bir şekilde uyarıldı. Kıbrıs Üniversitesi Rektörü hiçbir yasadışılık olmadığını savundu.

Üniversite Niyazi Kızılyürek’in Avrupa parlamenterliği göreviyle uyuşmadığından dolayı üniversitedeki yerini muhafaza edemeyeceği hakkındaki danışmanlarının iki uyarısıyla eski Başsavcı Kostas Kliridis’in iki uyarısını görmezden gelmişti.

*

Kıbrıs Rum gazetelerinin diğer haberlerinden bazıları:

Haravgi

Haravgi gazetesi “AKEL Genel Sekreteri Josep Borel’in ofis yetkilisi ile AKEL’in Kıbrıs sorununa dair önerisini görüştü – Yararlı ve yapıcı görüş teatisi” başlıklı haberinde şöyle yazıyor:

AB Yüksek Temsilcisi Josep Borel’in Ofis Başkanı Pedro Serano ile görüşen AKEL heyeti Kıbrıs sorununun durumunu, ve AKEL’in müzakerelerin yeniden başlamasına yönelik önerisini tartıştı.

AKEL heyetinin başında yer alan Genel Sekreter Stefanos Stefanu KYPE’ye yaptığı ilgili açıklamada “Pedro Serano ile Kıbrıs sorununu, çıkmazın nasıl aşılabileceğini ve yapılmış müzakerelerin kazanımlarının korunmasıyla müzakerelerin kaldığı noktadan ve Guteres çerçevesi temelinde yeniden nasıl başlayabileceğini konuşma fırsatımız oldu” dedi.

Stefanu AKEL’in Cumhurbaşkanına sunduğu önerisini anlatma fırsatını bulduğunu söylediğini belirtti. Önerinin “müzakerelerin başlamasına yönelik dinamik”i hedeflediğini tekrarladı. “Önerinin unsurları tartışıldı ve görüş teatisi yapıldı. Yapıcı ve faydalı bir görüşme oldu” dedi. Stefanu iki tarafın ayrıca Türkiye’nin hedeflerini ilerletmek için araç olarak kullandığı devam eden çıkmaz hakkında endişelerini ifade ettiğini söyledi.

AKEL’in önerisi önceki gün Avrupa parlamentosunun The Left – GUE/NGL grubunun düzenlediği etkinlikte de açıklanmıştı.

Stefanos Stefanu bulunduğu Brüksel’deki üçüncü gün temasları çerçevesinde Avrupa parlamentosu sol grubu toplantısına katıldı, ardından ise grupta yer alan partilerle ikili temaslarda bulundu.

Geç saatlerde Stefanu ve Tumazos Çelebis ile Stavri Kalopsidiotu’dan oluşan ekibiyle Kıbrıs sorunu temalı bir dizi temas gerçekleştireceği Birleşik Krallık’a gitmek üzere Brüksel’den ayrıldı.

*

“Atina’daki Politeknik direnişi onurla anıldı”

Dün Kıbrıslı lise ve üniversite öğrencileri “Kıbrıs – Politeknik – Faşizme geçit yok” sloganlarıyla Politeknik direnişini anma mitingi gerçekleştirdi. Atina’da büyük bir miting yapıldı. Partiler ve örgütlü gruplar yaptıkları açıklamalarla Politeknik gününü onurla andı.

*

Alithia gazetesi:

“Exxon Mobil sondaja hazırlanıyor Erdoğan tehdit ediyor”

Türk Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Türkiye’nin dördüncü sondaj gemisini satın almasına ve geminin ülke sınırları dışına da gönderilmesinin mümkün olduğuna dair açıklamalarından sonra Türkiye’nin Kıbrıs ve Yunanistan ile ilişkilerinde yeni bir sıcak dönem başlıyor. Exxon Mobile – Qatar Petroleum şirketleri işbirliğinin Kıbrıs’ın Münhasır Ekonomik Bölgesinin 10. Parselinde gerçekleştirecekleri teyit edici sondaj birkaç hafta sonrasına programlandı. Anlaşıldığı kadarıyla dün şirketin temsilcisi ve Dışişleri Bakanı Nikos Hristodulidis arasında yapılan görüşmede bu konuda sağlanan fikir birliğinden sonra yeni gelişmeler bekleniyor.

*

“Koronavirüsün sonu yok – Yeni vakalar artıyor – Önlem alınması düşünülüyor”

Sağlık Bakanının bilim adamları ekibiyle gelecek Pazartesi günü yapacağı toplantıda, gün be gün artan vaka sayısı karşısında durumun daha da kötüleşmesini önlemek amacıyla yeni önlemler alınmasının yolu açılacak. Self Test ve tele-çalışma da ele alınacak konular arasında yer alıyor.

*

“İspanya’dan Kıbrıs’a akbaba getiriliyor”

BirdLife Cyprus’un yaptığı bir açıklamayla Kıbrıs’ta nüfusu son derece azalan akbaba türünün desteklenmesi amacıyla İspanya’dan alınan ilk akbabalar yarın uçakla adaya varıyor. “Akbabalarla yaşam” programı çerçevesinde adaya akbaba getirtilmesiyle Gyps fulvus adlı akbaba türünün Kıbrıs’ta yok olmasını engellemesi hedefleniyor. Günümüzde Kıbrıs’taki akbaba nüfusu sadece 18 ile 20 arasında. Bunlardan sadece iki ile üç çift başarıyla üreyebiliyor. Türün nüfusunun son derece azalmış olması, çok az sayıda üremeleri ve sık sık zehirlenmeleri nedeniyle akbaba türünün insan müdahalesi olmadan yaşatılamayacağı ortaya çıktı. Hedefli koruma programları uygulanmadığı takdirde nüfusun 15 yıl içinde yok olacağı öngörüldü. “Akbabalarla yaşam” programı çerçevesinde 25 akbabanın getirtilmesiyle adadaki akbaba nüfusun en azından programın sona ereceği 2023 yılına kadar 45’e çıkartılacak.