basın özetleri 11.11.21

Bugünkü Kıbrıs Rum gazetelerinin ana konusu göçmenler sorunuyla ilgili dün yapılan toplantı. Konu Alithia, Fileleftheros ve Politis gazetelerinde çarpıcı başlıklarla yer alırken Haravgi gazetesinin ana haberi AKEL’in elektrik KDV’sinin yüzde dokuza indirilmesi talebiyle ilgili.

*

Alithia gazetesi:

“Rakamlar ürkütücü – Kıbrıs’ta göçmen alarmı” başlıkları altında verdiği ana haberinde Alithia gazetesi ön sayfasında konuyu şöyle özetliyor.

1. Suç oranı arttı. Gayrı resmi ve yasadışı göçmenlerin ciddi suçlardaki oranı yüzde 43’ü aşıyor.
2. 2014 ile 2020 yılları arasındaki dönemde göçmen yardımları ve alt yapı oluşturulması için Kıbrıslı yurttaşların sırtına 178 milyon avro bindi.
3. 2021 yılının ilk on ayında ülkeye 10.868 kişi geldi. Bunlardan 9.270’i yasadışı bir şekilde Yeşil Hat üzerinden girdi.
4. 8.671 sığınma başvurusu reddedildi ama gelmeye devam eden göçmenler şu anda ülkede yasa dışı bir şekilde kalmakta olan diğer 33.000 kişiye eklendi. Sığınma talebinde bulunan kişilerin oranı nüfusun yüzde 4’ünden fazla. AB’nin ilk sıradaki ülkelerinde ise bu oran yüzde 1’i geçmiyor.
5. Ana okullardaki yabancı öğrencilerin sayısı toplamın yüzde 30’unu oluşturuyor. İlk öğretimde ise yüzde 16 oranında.

*

Filelefteros gazetesi ana haberini “Acil Durum” manşeti ve “Yeşil Hat vasıtasıyla gelen göçmen sayısı şok ediyor” alt başlığıyla veriyor. Haberde şöyle yazıyor:

Kitlesel gayrı resmi göçmen akımı acil durum yarattı. Her gün gelen göçmenler kontrol dışı bir duruma neden oldu. Türkiye göçmenlerin ana geliş yerini oluşturuyor. Dün Cumhurbaşkanlığı Sarayında yapılan ilgili toplantıda ortaya konan şok edici rakamlar durumun sanıldığından çok daha korkunç olduğunu ortaya koyarken Hükümet acil önlemler almakla uğraşıyor. Hükümet paketi 5 eksenden oluşuyor. Ana ekseni denetleyici kontroller ve AB’nden dayanışma çerçevesinde göçmenlerin başka ülkelere gönderilmesi oluşturuyor. Bunun yanısıra AB’nden olağanüstü önlemlerin alınması ve Litvanya ile Polonya’nın durumunda olduğu gibi yardım verilmesi istenecek.

2021 yılı içinde şu ana kadar gelen göçmenlerin sayısında geçen yılın tamamına kıyasla yüzde 38’lik bir oranda artış gösterdi. AB’nin diğer ilk sıradaki ülkelerine giden göçmenlerin nüfusa göre oranı yüzde 1’i geçmezken Kıbrıs Cumhuriyeti’nde bu oran yüzde 4 olarak kaydedildi.

Suç oranında artış kaydedilirken ciddi suç toplamının yüzde 43’ü göçmenler tarafından işleniyor.

Olayın ekonomik etkileri de oldukça ciddi zira 2014 ile 2021 yılları arasındaki dönemde göçmenlere yardım ve alt yapı oluşturulması amacıyla yurttaşın sırtına 178 milyon avroluk bir yük bindi.

*

Politis gazetesi aynı konuda şöyle yazıyor ana haberinde:

“Denizin ortasında… Tek can simitleri Avrupa – Göçmenler konusuyla ilgili bir süper toplantı daha ama ne özlü bir önlem ne de iç eylemlere ilişkin karar var”

Lefkoşa AB’ni kötüleşen durum, önlem gereksinimi ve sorunla mücadelede yardım ihtiyacı hakkında acilen bilgilendirecek.

AB’nden ülkeye yasadışı yollarla gelen kişilerin sığınma başvurusu yapmasının ertelenmesi hakkının verilmesi de istenecek. 2020 yılının tamamına kıyasla 2021’de gelen göçmenlerde yüzde 38 oranında bir artış kaydedildi.

Cumhuriyetin yetkili makamları önümüzdeki günlerde Suriye’nin güvenli ve savaş bölgelerine ayrılması ve Türkiye’nin güvenli üçüncü ülke olarak nitelendirilmesi konularını inceleyecek.

*

Haravgi gazetesi ise ilgili haberi “Hükümet göçmenler sorunundan siyasal çıkar sağlamak peşinde – Hükümet AB’nden aldığı 100 milyon avronun hesabını versin” başlıklarıyla 10. sayfada veriyor.

*

Haravgi gazetesinin ana haberi:

Gazete ana haberini “Elektriğe KDV’nin yüzde 9’a indirilmesi artık sosyal bir talep” manşeti ve “DİKO, EDEK ve Çevreciler AKEL’in önerisini destekliyor” alt başlığıyla veriyor.

Haravgi ön sayfasında şu noktaları vurguluyor:

AKEL’in önerisi ailelerin ve küçük ile orta işletmelerin desteklenmesini ve zam dalgasının önünün kesilmesini hedefliyor.

Öneri Avrupa Komisyonunun enerji fiyatlarına gelen zamlarla mücadelede belirlediği “araç paketinin” içinde yer alıyor.

Avro-barometre ekonomik durum, işsizlik ve yaşam maliyeti konusunda yurttaşların derin endişelerini ortaya koydu.

Haberden bazı alıntılar yapalım SD:
AKEL’in elektrik KDV’sinin yasalarca yüzde 19’dan 9’a indirilmesiyle ilgili önerisi aciliyetle oylanmaya doğru ilerliyor.

Öneri mümkün olan en kısa zamanda oylanması üzere Meclis genel oturumuna gitmesi amacıyla 15 Kasım Pazartesi günü toplanacak olan Ekonomi Komisyonunun gündemine alındı. Dün yayınlanan Ekonomi Komisyonunun gündeminde öneriyi DİKO, EDEK ve Çevrecilerin de desteklediği yer alıyor.

AKEL Genel Sekreteri Stefanos Stefanu’nun imzaladığı öneriyi gerekçelendirme raporunda “önerilen düzenlenmenin fiyat artışlarının göğüslenebilmesi ve özellikle de tüketicinin, ailelerin ve işletmecilerin elektrik fiyatlarına gelen zamlar karşısında ayakta kalabilmelerini sağlamak amacıyla desteklenmesi için gerekli olduğu belirtiliyor.

*

Olağanüstü barometre araştırmasının sonuçlarına göre Kıbrıslı yurttaşların yüzde 66’sı Hükümete güvenmiyor. Ekonomik durum, yaşam maliyeti ve sağlık konularında derin endişeler hüküm sürüyor.

Avro-barometrenin en önemli bulguları şöyle:

• Hükümete güven: Yurttaşların yüzde 32’si galiba güveniyor, yüzde 66’sı güvenmiyor
• AB’ne güven: Yüzde 55 galiba güveniyor, yüzde 43’ü güvenmiyor
• Gidişat doğru mu yanlış mı: Yüzde 32 doğru, yüzde 56 yanlış
• Kıbrıs’ta yaşam kalitesi: Yüzde 72 iyi, yüzde 28 kötü
• Kıbrıs’ın ekonomik durumu: yüzde 43 iyi, yüzde 56 kötü
• Yaşamınızın bundan sonraki 12 ayı nasıl olacak: Yüzde 27 daha iyi, yüzde 40 aynı, yüzde 29 daha kötü
• Ekonominin bundan sonraki 12 ayı: yüzde 23 daha iyi, yüzde 35 aynı, yüzde 40 daha kötü
• Yaşamınızdan memnun musunuz: Yüzde 78 evet, yüzde 21 hayır
• İyimser mi kötümser misiniz: Yüzde 48 iyimser, yüzde 50 kötümser
• En önemli üç sorun: a) ekonomik durum- işsizlik, b) yaşam maliyeti, c)sağlık. Çevre altıncı sırada yer aldı.
• Covid 19’la mücadele önlemlerinden memnun musunuz: yüzde 56 evet, yüzde 43 hayır

*

Gazetelerin diğer haberlerinden bazıları:

Haravgi gazetesinden bir haber:

“Kıbrıs Türk tarafı Colin Stewart’ın atanmasını kabul etti ama…”

Kıbrıs Türk tarafı Kanadalı diplomat Colin Stewart’ın BM GS’nin özel temsilcisi ve UNFICYP yetkilisi olarak atanmasını kabul ettiğini açıkladı. Ancak Tahsin Ertuğruloğlu düne kadar “Spehar ile nasıl kavga ediyorduk ise Collin’le de öyle edeceğiz… BM hiçbir şey yapamaz…” diyordu.

*

Politis gazetesi:

“Akama yol ağı için ihale açılıyor – Çalışmaların ilk evresinin maliyeti 5,8 milyon avro olacak – Lara bölümüne sadece park özel araçları girebilecek”

Tarım, Zirai Kalkınma ve Çevre Bakanlığı Akama Ulusal Orman Parkının sürdürülebilir kalkınma planını uygulamaya koyuyor. Ana hedef bölgenin idaresi ve ziyaret olanağının düzenlenmesi vasıtasıyla biyo-çeşitliliğin ve çevrenin korunması. Bu amaçla Akama ulusal parkı içindeki yol ağı iyileştirilecek ve ziyaretçilere hizmet noktaları oluşturulacak. Çok kısa bir süre içinde Bakanlığın ihale açması ve çalışmaların Şubat 2020’de başlaması bekleniyor. İlk aşamada mevcut 13,4 kmlik 3 toprak yolu kapsayan yol ağı düzeltilecek.

*

Filelefteros’tan bir haber:

“Rüzgâr Elektrik Kurumundan daha fazla enerji üretti”

Dün 9 şiddetinde esen rüzgârlar sonucunda rüzgâr parklarının dünkü enerji üretimi toplam üretimin yüzde 52’sini oluşturan 304 megabata ulaştı. Elektrik Kurumu 274 megabat yani toplam üretimin yüzde 48’inde kaldı.

Rüzgarların esmeye başladığı saatlerin öncesinde rüzgar parklarının enerji üretimi toplamı 22 megabattı ve toplam üretimin yüzde 6’sını oluşturuyordu.

*

“Ambelobulyaların Robin Hood’u geri dönüyor – Saldırıya uğrayan aktivist iyileşiyorum ve geri döneceğim dedi”

Kaçak avcılar tarafından saldırıya uğrayarak dövülen İtalyan aktivist iyileşme aşamasında olduğunu ve mücadeleye eskisinden de güçlü döneceğini belirtti. Davide Gartisano Kırmızı Köyler sakinlerine göre namı diğer Ambelobulyaların Robin Hood’u geçen hafta Avgoru köyünde ambelobulya ve koruma altında olan başka kuş türlerini koruma çalışmalarından dolayı kaçak avcılar tarafından dövülmüştü. Yaban Kuşlarını Koruma örgütü adına çalışan 38 yaşındaki aktivist yakaladığı kaçak avcıları Agrotur İngiliz Üslerine teslim ediyor. Gartisano Filelefteros’a verdiği demeçte Kıbrıslıların büyük çoğunluğunun aktiviteleriyle hemfikir olduğuna ve savunduğuna inandığını söyledi. Aynı zamanda azılı düşmanları olduğunu da belirtti ve “Sadece bu yıl içinde 60 kaçak av vakasını ortaya çıkardım ve çok daha fazla kaçak avcıyı Kıbrıs Cumhuriyeti ve İngiliz Üsleri makamlarına teslim ettim” dedi.